Muhammad Yunus

Muhammad Yunus
মুহাম্মদ ইউনূস
Yunus vào năm 2025
Cố vấn trưởng Bangladesh thứ 5
Đương nhiệm
Nhậm chức 8 tháng 8 năm 2024
Tổng thống	Mohammed Shahabuddin
Tiền nhiệm	Sheikh Hasina (với tư cách là thủ tướng)
Cố vấn Giáo dục tiểu học và đại chúng
Nhiệm kỳ 3 tháng 4 năm 1996 – 23 tháng 6 năm 1996
Cố vấn trưởng	Muhammad Habibur Rahman
Tiền nhiệm	Khaleda Zia
Kế nhiệm	Abu Sharaf Hizbul Qader Sadique
Cố vấn Môi trường, Lâm nghiệp và Biến đổi khí hậu
Nhiệm kỳ 3 tháng 4 năm 1996 – 23 tháng 6 năm 1996
Cố vấn trưởng	Muhammad Habibur Rahman
Tiền nhiệm	Abdullah Al Noman
Kế nhiệm	Syeda Sajeda Chowdhury
Cố vấn Khoa học và Công nghệ
Nhiệm kỳ 3 tháng 4 năm 1996 – 23 tháng 6 năm 1996
Cố vấn trưởng	Muhammad Habibur Rahman
Tiền nhiệm	Rafiqul Islam Miah
Kế nhiệm	Abu Sharaf Hizbul Qader Sadique
Thông tin cá nhân
Sinh	28 tháng 6, 1940 Hathazari, Tỉnh Bengal, Ấn Độ thuộc Anh
Công dân	British subject (1940–1947) Pakistan (1947–1971) Bangladesh (since 1971)
Đảng chính trị	Không đảng phái (2007 – hiện tại)
Đảng khác	Nagorik Shakti (2007)
Phối ngẫu	Vera Forostenko (cưới 1970⁠–⁠ld.1977) Afrozi Yunus (cưới 1980)
Con cái	Monica Deena
Người thân	Muhammad Ibrahim (anh)
Cư trú	Nhà khách Chính phủ Jamuna, Dhaka
Giáo dục	Chittagong Collegiate School Chittagong College
Alma mater	Đại học Dhaka (Cử nhân Nghệ thuật, Thạc sĩ Nghệ thuật) Đại học Vanderbilt (PhD)
Nghề nghiệp	Nhà kinh tế học Doanh nhân Chính khách Lãnh đạo xã hội dân sự
Tặng thưởng	Vòng nguyệt quế Olympic (2020) Huy chương vàng Quốc hội (2010) Huân chương Tự do Tổng thống (2009) Giải Nobel Hòa bình (2006) Huân chương Độc lập (1987) (Danh sách đầy đủ)
Chữ ký
Website	muhammadyunus.org
Trình độ học vấn
Sự nghiệp học thuật
Ngành	Kinh tế học
Trường phái	Tín dụng vi mô Kinh doanh xã hội
Nơi công tác	Chittagong College Đại học Dhaka Đại học Chittagong Đại học Tiểu bang Trung Tennessee Đại học Glasgow Caledonia
Công trình tiêu biểu	Ngân hàng Grameen Tín dụng vi mô Kinh doanh xã hội

Muhammad Yunus (sinh ngày 28 tháng 6 năm 1940) là một nhà kinh tế học người Bangladesh. Ông là người phổ biến khái niệm tín dụng vi mô và là người sáng lập Ngân hàng Grameen. Năm 2006, ông và Ngân hàng Grameen được đồng trao tặng Giải Nobel Hòa bình.

Sau khi Thủ tướng Sheikh Hasina bị phong trào bất hợp tác lật đổ, Tổng thống Mohammed Shahabuddin giao Yunus nhiệm vụ thành lập một chính phủ lâm thời theo yêu cầu của phong trào sinh viên. Chính phủ của Yunus thành lập Ủy ban Cải cách hiến pháp nhằm soạn thảo sửa đổi Hiến pháp Bangladesh và cam kết sẽ tổ chức tổng tuyển cử trước tháng 6 năm 2026. Năm 2024, Yunus được liệt kê trên danh sách The 500 Most Influential Muslims. Năm 2025, ông được tạp chí Time liệt kê trong danh sách Time 100.

Tiểu sử

Yunus trong đồng phục Thiếu sinh Hướng đạo, năm 1953

Muhammad Yunus, là người con thứ ba trong số 9 người con của một gia đình Hồi giáo. Ông sinh ngày 28.06.1940 tại làng Bathua thuộc quận Chittagong lúc đó là thuộc vùng Bengal ở Ấn Độ, bây giờ là nước Bangladesh. Cha mẹ ông, Hazi Dula Mia Shoudagar và Sufia Khatun, buôn bán đồ nữ trang. Lúc nhỏ ông sống ở làng mình cho tới khi gia đình dọn lên thành phố Chittagong vào năm 1944.

Yunus được học bổng Fulbright năm 1966 để theo học tại Đại học Vanderbilt ở Hoa Kỳ. 1969 ông lấy bằng tiến sĩ kinh tế tại đây và làm giảng sư kinh tế từ năm 1970 cho tới 1972 tại Đại học Tiểu bang Middle Tennessee ở Tennessee, Hoa Kỳ. 1972 ông được phong làm giáo sư tại Đại học Chittagong ở Bangladesh. từ năm 1976 ông làm quản lý cho một công trình phát triển của đại học này, từ đó mà Ngân hàng Grameen được thành lập vào năm 1983. Ngoài công việc làm giám đốc điều hành nhà băng này, từ năm 1996 ông còn có chức vụ cố vấn cho chính phủ Bangladesch.
Tháng 3 năm 2011, Yunus bị cho thôi việc ở nhà băng này với lý do là tuổi già; ông đã đưa việc này ra tòa nhưng không thành công. Ông tố cáo chính phủ Bangladesch là muốn kiểm soát Ngân hàng Grameen. Nhà băng sẽ trở thành một cơ quan của chính phủ, và công trình suốt cuộc đời của ông sẽ bị làm hư hại vì sự quản lý sai lầm, thiếu hiệu quả và vì chỉ chú trọng đến lời lãi.

Sự nghiệp

Ngân hàng Grameen và tín dụng vi mô

Bài chi tiết: Ngân hàng Grameen

Sự nghiệp chính trị

Cố vấn trưởng Bangladesh (2024 – hiện tại)

Bài chi tiết: Chính phủ lâm thời của Muhammad Yunus

Yunus được các thành viên của tổ chức Students Against Discrimination tiếp đón sau khi đến Bangladesh vào ngày 8 tháng 8 năm 2024

Trong cuộc biểu tình Bangladesh vào năm 2024, Yunus bày tỏ sự ủng hộ đối với phong trào sinh viên và chỉ trích chính phủ của Thủ tướng Sheikh Hasina. Tháng 8 năm 2024, sau khi Sheikh Hasina từ chức và rời khỏi Bangladesh, Yunus được công bố sẽ giữ chức cố vấn trưởng của chính phủ lâm thời.

Muhammad Yunus được Tổng thống Mohammed Shahabuddin bổ nhiệm làm lãnh đạo chính phủ lâm thời vào ngày 7 tháng 8 năm 2024. Ngày 8 tháng 8 năm 2024, ông tuyên thệ nhậm chức cố vấn trưởng của chính phủ lâm thời. Sau những vụ bạo lực xảy ra sau khi Hasina từ chức, Yunus đe dọa sẽ từ chức nếu tình trạng bạo lực tiếp diễn và cam kết sẽ trấn áp những thành phần kích động bất ổn.

Ngày 16 tháng 12 năm 2024, Yunus thông báo sẽ tổ chức tổng tuyển cử vào cuối năm 2025 hoặc đầu năm 2026. Ngày 5 tháng 8 năm 2025, Yunus yêu cầu Ủy ban Bầu cử Bangladesh chuẩn bị tổ chức bầu cử trước Ramadan năm 2026, rơi vào ngày 17 tháng 2.

Giải thưởng

Yunus là một trong bảy người được trao cả ba Giải Nobel Hòa bình, Huân chương Tự do Tổng thống và Huy chương vàng Quốc hội. Những giải thưởng nổi bật khác của ông bao gồm Giải thưởng Ramon Magsaysay (1984), Giải thưởng Lương thực Thế giới, Giải thưởng Simon Bolivar Quốc tế (1996), Giải thưởng Nữ thân vương xứ Asturias và Giải thưởng Hòa bình Sydney vào năm 1998 và Giải thưởng Hòa bình Seoul vào năm 2006. Ngoài ra, Yunus đã được trao 71 bằng tiến sĩ danh dự từ các trường đại học tại 27 quốc gia và 113 giải thưởng quốc tế từ 26 quốc gia, bao gồm giải thưởng nhà nước từ 10 quốc gia. Chính phủ Bangladesh phát hành tem kỷ niệm nhằm vinh danh ông đoạt Giải Nobel Hòa bình.

Xem thêm

• Biểu tình Bangladesh năm 2024
• Danh sách người đoạt Giải Nobel Hòa bình
• Phong trào bất hợp tác (2024)

Liên kết ngoài

Tiếng Việt:

• Chân dung chủ nhân giải Nobel hòa bình 2006 Lưu trữ ngày 7 tháng 11 năm 2006 tại Wayback Machine trên Việt Nam Net
• Tấm lòng gắn bó Việt Nam của người đoạt giải Nobel Hòa bình trên Việt Nam Net

Tiếng Anh:

• Ngân hàng Grameen - ngân hàng của người nghèo
• Tiểu sử Muhammad Yunus - Giải thưởng Lương thực thế giới Lưu trữ ngày 24 tháng 8 năm 2007 tại Wayback Machine (The World Food Prize)
• SAJAforum.org, câu hỏi và trả lời với Muhammad Yunus (tập tin âm thanh/MP3, 42 phút)
• Bài phát biểu của Muhammad Yunus
• Bài báo của Muhammad Yunus trên BusinessWeek, 26 tháng 12 năm 2005
• Sự ra đời của tín dụng vi mô, CNN, năm 2001. Lưu trữ ngày 7 tháng 7 năm 2017 tại Wayback Machine
• Hình ảnh Muhammad Yunus đang nói về Ngân hàng Grameen Lưu trữ ngày 5 tháng 1 năm 2006 tại Wayback Machine
• Phỏng vấn Muhammad Yunus
• Muhammad Yunus, chủ ngân hàng cho người nghèo Lưu trữ ngày 6 tháng 9 năm 2013 tại Wayback Machine
• Wolfgang Blau và Alysa Selene (Đài truyền hình ZDF (Đức) phỏng vấn Muhammad Yunus Lưu trữ ngày 15 tháng 12 năm 2008 tại Wayback Machine