Kontent qismiga oʻtish

Portlovchi undosh tovushlar

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Portlovchi undoshlar (shuningdek ploziv undoshlar yoki eksploziv undoshlar ) - okklyuziv undoshlar, ularning artikulyatsiyasi paytida yumshoq tanglay pardasi ko'tariladi va havo og'iz bo'shlig'iga o'tadi (burun undoshlaridan farqli o'laroq) va to'siqning ochilishi keskin sodir bo'ladi va portlashga o'xshaydi ( affrikatlardan farqli o'laroq).

Portlovchi undoshlar dunyo tillarida eng keng tarqalgan tovushlar. Barcha tillarda portlovchi tovushlar mavjud va kamida [p], [t], [k] tovushlari mavjud bo'ladi. Samoa tilida dental [t], Shimoliy Irokez tilida esa labial [p] tovushi mavjud emas .

Asosiy portlovchi tovushlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • p / b - lablab (bilabial)
  • t / d - til oldi (koronal)
  • ʈ / ɖ - laplap (retroflex)
  • c / ɟ - til o'rta (palatal)
  • k / ɡ - til orqa (velar)
  • q / ɢ - chuqur til orqa (uvular)
  • ʡ - do'g'dash tovushi (faringal portlovchi)
  • ʔ - to'xtash tovushi (glottal portlovchi)

Transkriptsiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Portlovchi tovushlar uchun belgilar
p polska bilabial portlovchi b bolzga bilabial portlovchi
t polska alveolar portlovchi d bolzga alveolar portlovchi
ʈ polska retroflex portlovchi ɖ bolzga retroflex portlovchi
c polska palatal portlovchi ɟ bolzga palatal portlovchi
k polska velar portlovchi ɡ bolzga velar portlovchi
q polska uvular portlovchi ɢ bolzga uvular portlovchi
ʡ epiglottal portlovchi
ʔ glottal portlovchi