İçeriğe atla

Assisili Francesco

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Assisili Francesco
Philip Fruytiers tarafından yapılmış Aziz Francesco tablosu
  • Fransisken Tarikatı'nın Kurucusu
  • İnanç İtirafçısı ve Stigmatist
DoğumGiovanni di Pietro di Bernardone
1181
Assisi, Spoleto Dükalığı, Kutsal Roma İmparatorluğu
Ölüm3 Ekim 1226
Assisi, Umbria, Papalık Devleti[1]
Kutsayanlar
Aziz ilanı16 Temmuz 1228, Assisi, Papalık Devleti Papa IX. Gregorius tarafından
TürbeAssisili Francesco Bazilikası
Yortu4 Ekim
SimgeFransisken cübbesi, kuşlar, hayvanlar, stigmata, haç, kitap ve bir kafatası
Koruyucu azizFransiskenler; fakir insanlar;[2] barış; Ekoloji; hayvanlar; kaçak yolcular; Tüccarlar; iğne yapımcıları; Aguada, Puerto Rico; Naga, Cebu; Buhi, Camarines Sur; Balamban, Cebu; Dumanjug, Cebu; General Trias, Cavite _ ve İtalya

Assisili Francesco (doğum adı Giovanni di Pietro di Bernardone; 1181 veya 1182, Assisi, Kutsal Roma İmparatorluğu - 3 Ekim 1226, Assisi, Papalık Devleti), bir İtalyan Katolik aziz, mistik ve tarikat kurucusu. Francesco, Hristiyanlığın en saygı duyulan dini figürlerinden biridir.[3]

Papa IX. Gregorius, 16 Temmuz 1228'de Francesco'yu aziz ilan etti. Sienalı Katerina ile birlikte İtalya'nın koruyucu azizi olarak belirlendi. Francesco'nun yortu günü 4 Ekim'dir.

1219 yılında Francesco, Sultan Kamil bin Adil’i Hristiyanlığa davet etmek ve Beşinci Haçlı Seferi’nin yol açtığı kargaşayı sona erdirmek amacıyla Mısır’a gitmiştir.[4] 1223 yılında ise Greccio’da düzenlenen yıllık Noel kutlamaları kapsamında, İsa’nın doğumunu simgeleyen ilk doğuş sahnesini hazırlamıştır.[a][5][6] Hristiyan geleneğine göre Francesco, yoğun bir dini vecd anında Serafik bir meleğin görünümünü gördüğü sırada stigmata ile kutsanmıştır.[7]

Francesco, hayvanlar ve çevrenin korunmasıyla özdeşleştirilmiştir. 4 Ekim'deki yortu günü vesilesiyle hayvanları onurlandırma geleneği doğmuş; bu tarih zamanla Dünya Hayvanlar Günü olarak benimsenmiştir. Francesco’nun Efkaristiya’ya yönelik dikkat çekici bir adanmışlığı bulunmaktaydı.[8] Sienalı Katerina ile birlikte, İtalya’nın koruyucu azizi ilan edilmiştir. Ayrıca, San Francescoco şehrine adını veren kişi olarak da tanınmaktadır. 17 Eylül ise Francesco’nun stigmata aldığı günü simgelemektedir.[9]

Francesco (İtalyanca: Francesco d'Assisi; Latince: Francescocus Assisiensis), annesi tarafından Giovanni adıyla isimlendirilmiştir. Soyadı olan "di Pietro di Bernardone", babası Pietro di Bernardone'den gelmektedir. Francesco, İtalya'nın küçük bir kenti olan Assisi'de dünyaya geldiğinde babası ticari bir iş nedeniyle Fransa'da bulunmaktaydı. Dönüşünde, babası oğlunu muhtemelen iş yaşamındaki başarısı ve Fransız kültürüne duyduğu ilgi nedeniyle "Francesco" (Fransız) olarak anmaya başlamıştır.[10][11]

Gençliği ve Değişimi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Assisili Francesco, İtalya'nın Umbria bölgesindeki Assisi şehrinde 1181'in sonlarında veya 1182'nin başlarında Pietro di Bernardone adında zengin bir İtalyan ipek tüccarı baba ve Pica adında bir Fransız anneden doğdu.[12] Ailesi tarafından şımartılan Francesco, zengin bir genç adamın tipik gençliğini yaşadı. Cömertçe para harcadı, zevkli bir hayatın tadını çıkardı. 1202 civarında, Perugia'ya karşı bir askeri sefere katıldı ve Collestrada'da esir düşerek bir yılını esir olarak geçirdi. Bir hastalık, hayatını yeniden değerlendirmesine neden oldu.[13]

Bir cüzamlıyla tanıştıktan sonra, süregelen değişimi başladı. Yalnız kalacağı yerlerde daha fazla vakit geçirmeye, Tanrı'dan ruhsal bir aydınlanma istemeye başladı. Assisi'nin hemen dışında, terk edilmiş Aziz Damiano Kilisesinde İsa Mesih'in mistik bir vizyonunu gördüğünü söyledi ve burada Çarmıha Gerilmiş İsa'nın İkonası kendisine şöyle dedi: "Francesco, Francesco, git ve evimi onar, görebildiğin üzere, harabeye dönüyor." Bunun, şu anda dua etmekte olduğu yıkık kiliseyi onarmak anlamına geldiğini sandı, oradaki papaza yardımcı olmak maksadıyla babasının dükkanında birkaç kumaş sattı. Bu olay babasıyla olan ilişkisini koparttı.[13]

Babasının gazabından kaçınmak için Francesco, yaklaşık bir ay boyunca Aziz Damiano yakınlarındaki bir mağarada saklandı. Kasabaya döndüğünde, oğlu tarafından rızası olmadan harcanan altını geri almakla hoşnut olamamış babası, aynı zamanda, tazminat olarak oğlunu mirasından vazgeçmeye zorlamaya çalıştı. Assisi Episkoposu'nun önünde, yasal işlemlerin ortasında, Francesco babasını reddetti ve mirasından vazgeçti. Bazı kayıtlar, bu feragatin bir işareti olarak çırılçıplak soyunduğunu ve episkoposun onu kendi peleriniyle örttüğünü bildiriyor.[14]

Sonraki birkaç ay boyunca Francesco, Assisi'nin arkasındaki tepelerde dilenci olarak dolaştı. Bir süre komşu bir manastırda çalıştı. İki yıl boyunca, Assisi çevresindeki kırsal kesimde birkaç harap şapeli restore ederek tövbekar bir hayat yaşadı.[15]

Fransisken Tarikatı’nın Kuruluşu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Küçük Kardeşler Tarikatı

[değiştir | kaynağı değiştir]
Aziz Francesco'nun günümüze ulaşan en eski tasviri, Subiaco'daki Benedictine manastırının girişinde bulunan ve Mart 1228 ile Mart 1229 arasında yapılmış bir fresktir. Aziz, stigmata izleri olmadan tasvir edilmiştir, ancak bu resim bir portre değil, dini bir imgedir.[16]
Papa III. Innocentus, Fransisken Tarikatı tüzüğünü onaylarken

1208 yılının Şubat ayında, bir sabah vakti Francesco, kendisi için yakınına bir kulübe inşa ettiği Basilica di Santa Maria degli Angeli şapelinde bir ayine katılmıştır. O günün İncil bölümü, Matta İncili’nden alınan “On İki Havarinin Görevlendirilmesi” konusunu içermekteydi. Bu bölüm, İsa’nın havarilerini yaklaşmakta olan Tanrı Krallığı’nı ilan etmeleri için görevlendirmesini konu almaktadır. Francesco, fakirlik hayatına kendini adama kararını bu pasajdan ilham alarak vermiştir. O dönemde Umbrialı yoksulların giydiği kaba yünlü bir tunik edinmiş, beline bir ip bağlamış ve kırsal bölgelerdeki insanları tövbe etmeye, kardeşçe sevgiye ve barışa davet etmiştir. Sıradan halka vaaz vermesi alışılmışın dışında bir durumdu; zira bu konuda resmi bir yetkisi bulunmamaktaydı.[1]

Francesco’nun yaşam tarzı ve örnekliği, kısa sürede başkalarının da ilgisini çekmiştir. Bir yıl içerisinde on bir takipçi edinmiştir. Bu kardeşler, Assisi yakınlarındaki Rivo Torto’da terk edilmiş bir cüzzamlılar kolonisinde sade bir yaşam sürmüşlerdir. Zamanlarının büyük bölümünü Umbria’nın dağlık bölgelerinde dolaşarak geçirmiş; içtenlikleriyle insanları etkilemeyi başarmışlardır.[17]

1209 yılında Francesco, takipçileri için “Regula Primitiva” ya da “İlk Kural” olarak adlandırdığı, Kutsal Kitap ayetlerine dayanan sade bir yaşam kuralı oluşturmuştur. Bu kural, “Rabbimiz İsa Mesih’in öğretilerini ve ayak izlerini takip etmek” ilkesine dayanıyordu. Ardından, kurduğu bu dini tarikat için Papa III. Innocentus’tan onay almak üzere Roma’ya gitmiştir.[18]

Roma’ya vardıklarında, Francesco ve kardeşleri, Sabina Kardinal Piskoposu Giovanni di San Paolo eşliğinde Assisili Piskopos Guido ile karşılaşmışlardır. Papa III. Innocentus’un itirafçısı olan Kardinal, Francesco’ya sempatiyle yaklaşmış ve onu Papa huzurunda temsil etmeyi kabul etmiştir. Birkaç gün sonra Papa, grubu gayriresmî olarak kabul etmiş; lütuf ve sayı bakımından artış gösterdikleri takdirde resmî onay için yeniden başvurabileceklerini belirtmiştir.

Bevagna'nın dışında kuşlara vaaz veren Aziz Francesco.

Grubun tamamı tonsure sahibiydi.[19] Bu durum, birkaç yıl önce gelen Valdocuların aksine, grubun Kilise otoritesini tanıdığını ve sapkınlık suçlamalarından korunmuş olduğunu göstermekteydi. Her ne kadar Papa’nın bazı danışmanları, Francesco’nun önerdiği yaşam biçimini güvensiz ve uygulanamaz bulmuş olsa da, Papa rüyasında Francesco’yu Lateran Bazilikası’nı elinde tutarken görmüş ve bu vizyonun etkisiyle tarikatı onaylamıştır.

Geleneksel olarak bu onayın 16 Nisan 1210 tarihinde gerçekleştiği kabul edilir ve bu tarih, Fransisken Tarikatı’nın resmî kuruluşunu simgeler.[1] O dönemde “Küçük Kardeşler” olarak bilinen tarikat (aynı zamanda Fransisken Tarikatı veya Serafik Tarikat olarak da anılır), merkez olarak Porziuncula’yı benimsemiş ve İtalya’nın geneline yayılmadan önce Umbria bölgesinde vaaz vermiştir.[1] Francesco daha sonra bir diyakoz olarak atanmıştır.[20]

Klarisler ve Üçüncü Tarikat

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu gelişmenin ardından tarikat hızla büyüme göstermiştir. Francesco’nun 1211 yılında San Rufino Kilisesi’nde verdiği vaazı dinleyen genç soylu kadın Assisili Klara, onun gibi bir yaşam sürmeyi arzu etmiştir. Kuzeni Rufino da aynı dönemde tarikata katılmak istemiştir. 28 Mart 1212 tarihinde, Palmiye Pazarı gecesinde Klara, ailesinin sarayını gizlice terk etmiştir. Francesco, onu ilk olarak Porziuncula’da karşılamış ve bu buluşma, Klarisler Tarikatı’nın kuruluşuna zemin hazırlamıştır.

Francesco, Klara’ya kendi giydiğine benzer bir cübbe vermiş; onu, kız kardeşi Katerina’yı ve diğer genç kadınları, uygun bir manastır temin edene kadar yakındaki bir Benediktin rahibe manastırına yerleştirmiştir. Ardından, bu topluluğu San Damiano’ya taşımış[1] ve burada bir dizi küçük kulübe ve hücreye yerleştirmiştir. Bu yerleşim, günümüzde Klarisler olarak bilinen İkinci Fransisken Tarikatı’nın ilk manastırı olarak kabul edilmektedir.[21]

İşlerini bırakma imkânı olmayanlar için, “Kefaretin Kardeşlerinin Üçüncü Tarikatı” adıyla, ruhban olmayan bireylerden ya da ruhbanlardan oluşan; dünyadan el çekmeyen ve dinî yeminler etmeyen bir kardeşlik topluluğu oluşturulmuştur. Bu kişiler, Fransisken ilkelerini kendi gündelik yaşamlarında uygulamayı tercih etmişlerdir. Kısa süre içinde Üçüncü Tarikat — günümüzde Laik Fransiskenler Tarikatı olarak bilinmektedir — İtalya sınırlarını aşarak geniş bir coğrafyaya yayılmıştır.[22]

Francesco'nun Misyonerliği

[değiştir | kaynağı değiştir]

Francesco'nun çağrısının havarisel boyutu, yazılarında çok belirgindir, özellikle tarikatın tüm üyelerinin Hristiyanlığı eylemleriyle vaaz etmesi gerektiği yönündeki tavsiyesinde bu açıktır. Din adamları için saygıyı tekrar tekrar vurgulaması ve ortodoks(doğru) inancın gerekliliği konusundaki ısrarı, takipçilerini aşırılıklardan korumak için çabaladığı özeni göstermektedir.[23]

İncil'i tüm insanlara ulaştırmaya ve Tanrı'nın onları dönüştürmesine imkan vermeye kararlı olan Francesco, birkaç kez mesajını İtalya dışına çıkarmaya çalıştı. 1212 baharının sonlarında Kudüs'e doğru yola çıktı, ancak Dalmaçya kıyılarında bir fırtına yüzünden gemi enkaza dönüştü ve bu onu İtalya'ya dönmek zorunda bıraktı. Aynı yıl, Francesco Fas'a gitmek için yelken açtı ancak bir hastalık onu İspanya'dayken yolculuğunu sona erdirmek zorunda bıraktı.[13]

1219'da Mısır Sultanı Kamil bin Adil'in dinini değiştirtmek veya bu denemede şehit edilmek için Francesco, Beşinci Haçlı Seferi sırasında Mısır'a gitti. Francesco'nun Müslüman cephelerini aşması ve Sultan'ın huzuruna çıkartılması ve kampında birkaç gün kalması büyük olasılıkla bir askeri ateşkes sırasında oldu. Raporlar, Sultan'ın Francesco'yu nezaketle karşıladığını ve Francesco'nun Müslümanlara barışı vaaz ettiğini belirtmenin ötesinde, karşılaşma sırasında neler olduğuna dair hiçbir bilgi vermiyor. Zarar görmeden döndü. Bilinen hiçbir Arap kaynağı ziyaretten bahsetmemektedir. Bazı geç kaynaklara göre, Sultan, Francesco'ya Kutsal Topraklardaki kutsal yerleri ziyaret etmesine ve hatta orada vaaz vermesine izin verdi. Emin bir şekilde iddia edilebilecek tek şey, Francesco ve arkadaşının 1220'nin ikinci yarısında Akka'ya oradan da İtalya'ya gitmek için Haçlı kampını terk ettikleridir.[13]

Stigmata, son günler ve azizlik

[değiştir | kaynağı değiştir]
Francesco, stigmata'sını Mesih'i Taklit Etmek'in bir parçası olarak görüyordu.[24][25] Cigoli, 1699

Francesco’nun, Verna Dağı’nda dua ettiği sırada, Aziz Mikael Yortusu’na hazırlık amacıyla tutulan kırk günlük dönemde, 17 Eylül 1224 tarihinde — Kutsal Haç Bayramı’ndan üç gün sonra — bir görüm gördüğü rivayet edilir. Bu görüm sonucunda stigmata ile kutsandığına inanılmaktadır. Olay sırasında Francesco’nun yanında bulunan Kardeş Leo, bu deneyime dair açık ve yalın bir tanıklık bırakmıştır. Bu tanıklık, stigmata olayına ilişkin bilinen ilk kesin kaynak olarak kabul edilir. Tanıklığa göre, “Aniden bir seraf, haç üzerinde altı kanatlı bir melek görümü gördü. Bu melek ona Mesih’in beş yarasını hediye etti.”[26]

Stigmata ve aynı zamanda trahom nedeniyle büyük acılar çeken Francesco, çeşitli şehirlerde etkisiz tedavi girişimlerine maruz kalmıştır. Görme yetisini kaybetmeye başlamış ve Ostia Piskoposu, gözlerinin sıcak demirle dağlanmasını emretmiştir. Francesco, tüm bu işlemler sırasında hiçbir şey hissetmediğini ifade etmiştir.[27] Sonrasında Porziuncula yakınındaki kulübesine geri götürülmüş ve burada son günlerini ruhsal tanıklığını dikte ederek geçirmiştir.

Francesco, 3 Ekim 1226 tarihinde, bir cumartesi akşamı, 141. Mezmur olan “Voca mea ad Dominum”u seslendirerek yaşamını yitirmiştir.

16 Temmuz 1228 tarihinde Francesco, Papa IX. Gregorius tarafından aziz ilan edilmiştir. Papa Gregorius, eski Kardinal Ugolino di Conti olup Francesco’nun yakın dostu ve tarikatın kardinal koruyucusudur. Ertesi gün, Papa Assisi’de Assisili Francesco Bazilikası’nın temelini atmıştır. Francesco, 25 Mayıs 1230 tarihinde Aşağı Bazilika’ya defnedilmiş; ancak Kardeş Elias’ın emriyle, Sarazen işgalcilerden korunması amacıyla mezarı gizlenmiştir. Francesco’nun gömüldüğü yer, 1818 yılında yeniden keşfedilene kadar gizli kalmıştır.

Bu keşfin ardından, Pasquale Belli tarafından Aşağı Bazilika’da kalıntılar için bir kript inşa ettirilmiştir. Mezarın günümüzdeki görünümüne kavuşması ise 1927 ile 1930 yılları arasında Ugo Tarchi tarafından gerçekleştirilen yeniden düzenleme çalışmalarıyla sağlanmıştır. 1978 yılında Francesco’nun kalıntıları, Papa VI. Paulus tarafından görevlendirilen bir uzmanlar komisyonu tarafından incelenmiş ve onaylandıktan sonra, antik taş mezarın içinde cam bir bölmeye yerleştirilmiştir.[28]

1935 yılında Doktor Edward Frederick Hartung, Francesco’nun Mısır’da bulunduğu sırada trahom hastalığına yakalandığını ve dört gün süren sıtma nedeniyle yaşamını yitirdiği sonucuna varmıştır. Bu bulgu, Tıp Tarihi Yıllıkları adlı yayında yayımlanmıştır.[29]

Francesco, Mesih'i taklit etmeye ve O'nun işini gerçek anlamıyla devam ettirmeye başladı. Efkaristiya'ya olan ilgisi ve Rab'bin sofrasını gerçekleştiren rahiplere olan saygısı, maneviyatının merkezinde yer alıyordu.[30]

O ve takipçileri, yoksulluğu kutladılar ve hatta yücelttiler, son yazılı eseri olan vasiyet, mutlak kişisel ve toplu yoksulluğun tarikatın üyeleri için temel yaşam tarzı olduğunu söyledi. Yoksulluk içinde Francesco, kardeşliği besleyen bir özgürlük buldu. Yoksulluk ruhuyla, kardeşlerini egemenlik arzularından vazgeçmeye çağırdı.[31]

Doğanın bizzat Tanrı'nın aynası olduğuna inanıyordu. Bütün yaratıkları "kardeşleri" ve "kız kardeşleri" olarak adlandırdı. Hayvanlara ve doğaya olan bağlılığı, insanlığın, Tanrı'da temellenen tüm yaradılışın birbiriyle bağlantılı olduğu konusundaki anlayışını derinleştirdi.[31]

Fransis'in Yaratıkların İlahisi

"Yücelerden yüce, her şeye kadir, Ulu Tanrı,

Senindir övgüler, ululuklar, şan ve şerefler,

Yalnız sana, yücelerden yüce, uygundur onlar,

Ve hiçbir insan layık değildir adını anmaya.

Şükürler olsun Sana, Tanrım, tüm yaratıklarınla birlikte,

Işık verdirttiğin, bize günü getirttiğin,

Kardeş Güneşe özellikle

Ve güzeldir o, nurlar içinde parlamaktadır,

Seni anlatmaktadır bize, yücelerden yücesi!

Şükürler olsun Sana, Tanrım, kardeş rüzgar için,

Bize bağışladığın hava ve bulutlar,

Durgun ve fırtınalı havalar için.

Şükürler olsun Sana, Tanrım, kız kardeş su için,

O, faydalı ve gösterişsiz

Çok kıymetli ve çok temizdir.

Şükürler olsun Sana, Tanrım, kardeş ateş için

Gecelerimizi onunla aydınlatıyorsun;

Güzel ve neşelidir,

Güçlü ve başa çıkılmazdır o.

Şükürler olsun Sana, Tanrım, kız kardeşimiz toprak ana için,

Taşıyor ve bağrına basıyor bizi,

Bol meyve, çiçek ve ağaçlar yetiştiriyor.

Şükürler olsun Sana, Tanrım, sana karşı besledikleri sonsuz sevgiden dolayı düşmanlarını bağışlayanlar için.

Kutludur onlar ki, haksızlığa, işkenceye ulu sevgileri uğruna huzur içinde katlananlar.

Kutludur barıştıranlar, çünkü sen, Tanrım taçlandıracaksın onları.

Şükürler olsun Sana, Tanrım, birader Ölüm için,

Canlı olan hiçbir insan kurtulamaz ondan,

Ne yazık öldürücü günah içinde ölenlere.

Kutludur onlar ki senin istediğini yaparlar,

Ölümden korkmazlar, severler onu.

Şükredin Tanrı'ya, hamdedin O'na

Alçakgönüllülükle kulluk edin O'na!"

Çeviren: Dominik Pamir - Aziz Fransua

Francesco'nun Mısır ziyareti ve Müslüman dünyayla yeniden yakınlaşma girişiminin, kendi ölümünden çok sonra, geniş kapsamlı sonuçları oldu çünkü Haçlı Krallığı'nın düşüşünden sonra Kutsal Topraklarda kalmalarına izin verilecek olanlar Fransiskenler olacaktı ve Katolik Kilisesi adına "Kutsal Toprakların Koruyucuları" olarak tanınacaklardı. 1221 yılındaki Fransisken düzeninin kuralında, Francesco, basit, polemik içermeyen bir misyoner mevcudiyeti tarzı talep ediyor.[31]

Fransis'in Barış Duası

"Rab beni esenliğinin aracı kıl,

Nefret olan yerde sevgi,

Haksızlık olan yerde bağışlama,

Kuşku olan yerde iman,

Ümitsizlik olan yerde ümit,

Karanlık yerde ışık,

Üzüntü olan yerde sevinç tohumları ekeyim.

Teselli etmekten çok

Teselli edilmenin,

Anlamaktan çok anlaşılmanın,

Sevmekten çok sevilmenin ardınca gitmeyeyim.

Çünkü vererek alıyoruz

Bağışlayarak bağışlanıyoruz,

Ölerek sonsuz yaşama doğuyoruz."

Çeviren: Sibel Sel, Levent Kınran - Hıristiyanlık Tarihi - Yeni Yaşam Yayınları

Assisi yakınlarındaki Greccio'da, 1220 civarında, Francesco Noel'i bilinen ilk beşik veya kreşi (Doğuş sahnesi) kurarak kutladı. Doğuş tasvirleri, sahneyi geleneksel resimlere yansıttı. Tapınanların, duyuları, özellikle de görme duyularını kullanarak doğrudan çocuk İsa'nın doğumunu düşünebilmeleri için canlı bir sahne yaratmak için gerçek hayvanları kullandı.

Hürmet Edilişi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Francesco, Fransisken Tarikatı'nın üç kolu (Fransisken, Fransisken Konventüel ve Kapusenler), Fakir Klara adlı kadın kolu veya Tarikatı, Fransisken Üçüncü Düzeni'nin laikleri ve yaklaşık 30 diğer erkek dini tarikat, 400'den fazla da kadın dini tarikat tarafından manevi babaları olarak hürmet gösterilmektedir.[32]

Fransisken Tarikatı, Francesco'nun aziz ilan edilmesinden itibaren onun hayatına olan bağlılığı teşvik etti ve Francesco, ölümünden kısa bir süre sonra Avrupa sanatında yerini aldı.[33] Tarikat, Fransisken kiliseleri için onu kutsal figürlerle veya hayatından kesitlerle gösteren birçok eser sipariş etti. San Francesco d'Assisi Bazilikası'nda, yukarıda bir kısmı gösterilen büyük erken dönem fresk döngüleri bulunmaktadır.

İlgili filmler

[değiştir | kaynağı değiştir]

'Fratello Sole, Sorella Luna (İngilizce: Brother Sun, Sister Moon)', (1972) Fragman 13 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

1989 yapımlı Françesko filminde de Francesco'yu Saturn Ödüllü ve Oscar-adayı usta aktör Mickey Rourke canlandırmaktadır.

İlgili Kitaplar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Cengiz Batuk, assisili Francesco ve hıristiyan mistisizm, İz Yayıncılık, ss. 105-319, 2012 ISBN 978-975-355-913-3
  • Christian Bobin, Yerlerde Bir Aziz, Monokl Edebiyat, Çeviren Melek Gözde Meriç, 2012 ISBN 978-605-5159-23-8
  • Nikos Kazancakis, Allahın Garibi, İz Yayıncılık, Çeviren Erden Gürol, 2019 ISBN 978-975-355-532-6
  1. ^ a b c d e Brady & Cunningham 2020.
  2. ^ Pavia, Will (14 Mart 2013). "St Francis of Assisi: patron saint of the poor". The Times. News Corporation. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2023. 
  3. ^ Hıristiyanlık Tarihi. Robert G. Clouse. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 275 ISBN 975-8318-86-1. 
  4. ^ Tolan 2009.
  5. ^  Martindale, C. C. (1908). "Christmas". Katolik Ansiklopedi. 3. 
  6. ^  Robinson, Paschal (1909). "St. Francis of Assisi". Katolik Ansiklopedi. 6. 
  7. ^ Cross, F. L., (Ed.) (2005). "Francis of Assisi". The Oxford Dictionary of the Christian Church. New York: Oxford University Press. ISBN 0199566712. 
  8. ^ "St. Francis of Assisi – Franciscan Friars of the Renewal". Franciscanfriars.com. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2012. 
  9. ^ "Feast of the stigmatization of Francis of Assisi". 23 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ Chesterton, Gilbert Keith (1924). St. Francis of Assisi (14 bas.). Garden City, New York: Image Books. s. 158. 
  11. ^ Chesterton, G. K. (1923). St. Francis of Assisi. London: Hodder & Stoughton. s. 40. 
  12. ^ Grolier İnternational Americana Encyclopedia. Medya Holding A.Ş. 1993. ISBN 07172-9646-6. 
  13. ^ a b c d New Catholic Encyclopedia. R. Amstrong (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. s. 870 Cilt 5 ISBN 0-7876-4009-3. 
  14. ^ The flowering of Mysticsim. Bernard McGinn (İngilizce). The Crossroad Publishing Company. 1998. s. 44 Cilt 3 ISBN 978-0-8245-1743-4. 
  15. ^ "Life of Saint Francis". John La Riva. St. Francesco of Assisi National Shrine website. 2011. 14 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ Brooke 2006, ss. 161–162.
  17. ^  Robinson, Paschal (1909). "St. Francis of Assisi". Katolik Ansiklopedi. 6. 
  18. ^ Chesterton (1924), pp. 107–108
  19. ^ Galli (2002), pp. 74–80
  20. ^  Robinson, Paschal (1909). "St. Francis of Assisi". Katolik Ansiklopedi. 6. 
  21. ^  Robinson, Paschal (1909). "St. Francis of Assisi". Katolik Ansiklopedi. 6. 
  22. ^ "Secular Franciscan Order". Secular Franciscan Order US. 21 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021. 
  23. ^ The flowering of Mysticsim. s. 54 Cilt 3. 
  24. ^ Le Goff, Jacques. Saint Francis of Assisi, 2003 0-415-28473-2 p. 44
  25. ^ Miles, Margaret Ruth. The Word made flesh: a history of Christian thought, 2004 978-1-4051-0846-1 pp. 160–161
  26. ^ Chesterton (1924), p. 131
  27. ^ Armstrong, Regis J.; Hellmann, J. A. Wayne; Short, William J. (1999). Francis of Assisi - The Prophet: Early Documents, vol. 3: Early Documents (İngilizce). New City Press. s. 861. ISBN 978-1-56548-114-5. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  28. ^ "Key to Umbria: Assisi". www.keytoumbria.com. 14 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021. 
  29. ^ "Medicine: St. Francis' Stigmata". TIME (İngilizce). 11 Mart 193515 Ağustos 2024. 
  30. ^ İdem. s. 44. 
  31. ^ a b c The Encylopedia of Religion. Raymond J. Bucher (İngilizce). McMillan Publishing Company. 1987. s. 409 Cilt 5 ISBN 0-02-909740-1. 
  32. ^ New Catholic Encyclopedia. s. 871 Cilt 5. 
  33. ^ Zutshi, Patrick (10 Temmuz 2018). "Images of Franciscans and Dominicans in a manuscript of Alexander Nequam's Florilegium (Cambridge University Library, MS Gg.6.42)". Zutshi, Patrick; Robson, Michael (Ed.). The Franciscan order in the medieval English province and beyond. Amsterdam University Press. ss. 51-66. doi:10.1017/9789048537754.004. ISBN 978-90-485-3775-4. 


Kaynak hatası: <ref> "lower-alpha" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="lower-alpha"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)