Nenda kwa yaliyomo

Henry Sidgwick

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru

Henry Sidgwick (/ˈsɪdʒwɪk/; 31 Mei 183828 Agosti 1900) alikuwa mwanafalsafa wa Kimarekani wa utilitarian na mwananadharia wa uchumi na anajulikana zaidi katika falsafa kwa risala yake ya utilitarian "The Methods of Ethics." Kazi yake katika uchumi pia imekuwa na ushawishi wa kudumu. Alikuwa Profesa wa Knightbridge wa Falsafa ya Maadili katika Chuo Kikuu cha Cambridge kutoka 1883 hadi kifo chake. Alikuwa mmoja wa waanzilishi na rais wa kwanza wa Jumuiya ya Utafiti wa Kisaikolojia na mwanachama wa Jumuiya ya Metafizikia na alihimiza elimu ya juu ya wanawake. Mnamo 1875, pamoja na Millicent Garrett Fawcett, alianzisha Chuo cha Newnham, chuo cha wanawake pekee cha Chuo Kikuu cha Cambridge. Ilikuwa chuo cha pili cha Cambridge kukubali wanawake, baada ya Chuo cha Girton. Mnamo 1856, Sidgwick alijiunga na jumuiya ya siri ya kiakili ya Cambridge Apostles.[1]

Henry Sidgwick alizaliwa huko Skipton katika Yorkshire, ambapo baba yake, Mchungaji W. Sidgwick (alifariki 1841), alikuwa mkuu wa shule ya sarufi ya mitaa, Shule ya Sarufi ya Ermysted. Mama yake Henry alikuwa Mary Sidgwick, née Crofts (1807–79).[2]

Henry Sidgwick alisoma katika Rugby (ambapo binamu yake, ambaye baadaye alikua mkwewe, Edward White Benson, baadaye Askofu Mkuu wa Canterbury, alikuwa mwalimu), na katika Chuo cha Trinity, Cambridge. Akiwa Trinity, Sidgwick alikua mwanachama wa Cambridge Apostles. Mnamo 1859, alikuwa mwanafunzi wa juu wa classics, wa 33 wa wrangler, mshindi wa medali ya chansela na msomi wa Craven. Katika mwaka huo huo, alichaguliwa kuwa mwanachama wa Trinity na muda mfupi baadaye alikua mhadhiri wa classics huko, wadhifa alioushikilia kwa miaka kumi. Tovuti ya Sidgwick, ambayo ni makazi ya fakulti kadhaa za sanaa na sayansi za binadamu za chuo kikuu, imepewa jina lake.

Mnamo 1869, alibadilisha uhadhiri wake wa classics kwa moja ya falsafa ya maadili, somo ambalo alikuwa ameelekeza umakini wake. Katika mwaka huo huo, akiamua kwamba hangeweza tena kwa dhamiri njema kujitangaza kuwa mwanachama wa Kanisa la Inglaterra, alijiuzulu ushirika wake. Alihifadhi uhadhiri wake na mnamo 1881 alichaguliwa kuwa mwanachama wa heshima. Mnamo 1874 alichapisha "The Methods of Ethics" (tch. la 6 la 1901, likiwa na marekebisho yaliyoandikwa kabla tu ya kifo chake), kwa makubaliano ya pamoja kazi kubwa, ambayo ilimudu fanya apate sifa nje ya chuo kikuu. John Rawls alikiita "kazi ya kwanza ya kitaaluma ya kweli katika nadharia ya maadili, ya kisasa katika mbinu na roho."[3]

Mnamo 1875, aliteuliwa kuwa praelector juu ya falsafa ya maadili na siasa katika Trinity, na mnamo 1883 alichaguliwa kuwa Profesa wa Knightbridge wa Falsafa. Mnamo 1885, jaribio la kidini likiwa limeondolewa, chuo chake kilimchagua tena kuwa mwanachama wa msingi.

Mbali na uhadhiri wake na juhudi za kifasihi, Sidgwick alishiriki kikamilifu katika Biashara ya chuo kikuu na katika aina nyingi za kazi za kijamii na za hisani. Alikuwa mwanachama wa Bodi ya Jumla ya Masomo tangu kuanzishwa kwake mnamo 1882 hadi 1899; pia alikuwa mwanachama wa Baraza la Seneti la Bodi ya Huduma ya Kiraia ya India na Sindiketi ya Mitihani ya Mitaa na Mihadhara na mwenyekiti wa Bodi Maalum ya Sayansi ya Maadili. Akiwa Cambridge Sidgwick alimfundisha Bertrand Russell mchanga.[4]

Tawasifu ya 2004 ya Sidgwick na Bart Schultz ilijaribu kuanzisha kwamba Sidgwick alikuwa mshoga wa maisha yote, lakini haijulikani kama aliwahi kutimiza mwelekeo wake. Kulingana na mwandishi wa tawasifu, Sidgwick alipambana ndani yake katika maisha yake yote na masuala ya unafiki na uwazi kuhusiana na tamaa zake zilizopigwa marufuku.[5]

Alikuwa mmoja wa waanzilishi na rais wa kwanza wa Jumuiya ya Utafiti wa Kisaikolojia, na alikuwa mwanachama wa Jumuiya ya Metafizikia.

Pia alihimiza elimu ya juu ya wanawake. Alisaidia kuanzisha mitihani ya juu ya mitaa kwa wanawake, na mihadhara iliyofanyika Cambridge kwa ajili ya maandalizi haya. Ilikuwa kwa pendekezo lake na kwa msaada wake kwamba Anne Clough alifungua nyumba ya makazi kwa wanafunzi, ambayo ilikua na kuwa Chuo cha Newnham, Cambridge. Wakati, mnamo 1880, Ukumbi wa Kaskazini ulipoongezwa, Sidgwick aliishi huko kwa miaka miwili. Mkewe alikua mkuu wa chuo hicho baada ya kifo cha Clough mnamo 1892, na waliishi huko kwa maisha yake yote yaliyobaki. Katika kipindi hicho chote, Sidgwick alichukua shauku ya kina katika ustawi wa chuo. Katika siasa, alikuwa mliberali na alikua Mwanachama wa Liberal Unionist (chama ambacho baadaye kiliungana kwa ufanisi na chama cha Conservative) mnamo 1886.[6][7][8]

  1. Russell, Bertrand (1950). Unpopular essays. Simon and Schuster. ISBN 9780671202538.
  2. "The Congress of Experimental Psychology". The Athenaeum (3380): 198. Agosti 6, 1892.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. Schultz, Barton (2020). "Henry Sidgwick". The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Metaphysics Research Lab, Stanford University. Iliwekwa mnamo 29 Desemba 2020.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. Duignan, Brian; West, Henry R. "Utilitarianism". Encyclopedia Britannica (kwa Kiingereza). Iliwekwa mnamo 29 Desemba 2020.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. Borchert, Donald (2006). "Sidgwick, Henry". Macmillan Encyclopedia of Philosophy, 2nd Edition. Macmillan.
  6. Craig, Edward (1996). "Sidgwick, Henry". Routledge Encyclopedia of Philosophy. Routledge.
  7. Honderich, Ted (2005). "Sidgwick, Henry". The Oxford Companion to Philosophy. Oxford University Press.
  8. "Cambridge Ethical Society". Humanist Heritage. Humanists UK. Iliwekwa mnamo 4 Novemba 2024.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
Makala hii kuhusu mtu huyo bado ni mbegu.
Je, unajua kitu kuhusu Henry Sidgwick kama wasifu wake, habari za maisha au kazi yake?
Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa?
Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.