Acteur
| Acteur | ||
|---|---|---|
| ||
Acteurs van de commedia dell'arte (Antoine Watteau)
| ||
| ISCO-08 | 2655 | |
| Niveau | Hbo / acad. | |
Een acteur of actrice is iemand die een personage speelt in een verhaal of rollenspel.
Een acteur kan zijn werk doen in onder meer een toneelvoorstelling (theateracteur), musical (musicalacteur), of film (filmacteur), op televisie of tijdens communicatietrainingen als trainingsacteur, en hij kan zijn stem lenen aan onder meer tekenfilmfiguren of reclameboodschappen als stemacteur. Acteurs kunnen ook een personage in een computerspel uitbeelden, of met pop spelen als poppenspeler. Elk van deze disciplines vereist een andere benadering van spel.
Een acteur kan lijken op zijn personage, maar kan er ook in allerlei opzichten van verschillen, bijvoorbeeld in leeftijd of sekse. Een acteur kan voor zijn rol ook geheel andere uiterlijke kenmerken moeten aannemen, zoals kapsel: al dan niet door het dragen van een pruik, gezichtsbeharing of lichaamsomvang. Met schmink of siliconenmasker kan een andere gelaatsuitdrukking of zelfs een ander gelaat worden aangenomen. Bijpassende kleding, grime en rekwisieten helpen een acteur een rol te verbeelden.
Speltechniek
[bewerken | brontekst bewerken]Een acteur kan een rol neerzetten vanuit verschillende speltechnische benaderingen: bijvoorbeeld door middel van methodacting, waarbij de speler emoties uit eigen persoonlijke ervaring gebruikt in diens spel. Er zijn tal van theateranalytici die een eigen acteermethodiek hebben, waaronder Konstantin Stanislavski, Sanford Meisner, Lee Strasberg en David Mamet.
Vorming
[bewerken | brontekst bewerken]Voor het scholen van professionele spelers zijn er theateracademies. Studenten moeten doorgaans een auditie succesvol hebben afgerond om er te worden toegelaten. Acteurs leren er meerdere speelvormen te beheersen.
Voor amateurspelers zijn er creativiteitscentra die acteerlessen aanbieden. Hiervoor worden doorgaans dramadocenten ingezet.
Acteren als beroep
[bewerken | brontekst bewerken]Acteurs kunnen worden gevraagd voor een rol (rechtstreeks of via manager/managementbureau) of ze kunnen solliciteren op een vacature, waarna een auditie of casting volgt. Een selectieprocedure kan bestaan uit een screentest waarbij voor een of meer rollen uit verschillende kandidaten wordt gekozen. Een castingdirector of jury zorgt voor de invulling van de juiste acteurs bij een productie.
In de tweede helft van de twintigste eeuw waren tot circa 1980 de meeste toneelacteurs aangesloten bij een toneelgezelschap. Sinds het verdwijnen van steeds meer van deze veelal gesubsidieerde ensembles en de opkomst van de veelal commerciële vrije producties, zijn de meeste beroepsacteurs onafhankelijk (freelance).
