't Huys Dever
| 't Huys Dever | ||||
|---|---|---|---|---|
't Huys Dever (2002)
| ||||
| Plaats | Lisse , | |||
| Adres | Heereweg 349A | |||
| Algemeen | ||||
| Kasteeltype | Donjon | |||
| Stijl | Middeleeuws | |||
| Bouwmateriaal | Baksteen | |||
| Huidige functie | Museum | |||
| Status | geopend voor publiek | |||
| Gebouwd in | 14e eeuw | |||
| Gebouwd door | Reinier Dever | |||
| Monumentnummer | 25895 | |||
| Website | Officiële website | |||
Gezicht vanaf de donjon (2010)
| ||||
| ||||
't Huys Dever is een veertiende-eeuwse donjon in de Nederlandse plaats Lisse. Dit bouwwerk is bijzonder, omdat dergelijke donjons nauwelijks in Holland bewaard zijn gebleven als gevolg van onder meer verwoesting (bijvoorbeeld voorafgaand aan het Beleg van Leiden), brand (Slot Teylingen) en ingrijpende verbouwingen.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]De donjon werd in de veertiende eeuw gebouwd door Reinier Dever. Rond 1580 en tussen 1630 en 1634 zijn delen aangebouwd, waardoor een landhuis ontstond. De laatste eigenaar-bewoner was Willem de Wael van Vronesteyn, die er samen met zijn vrouw woonde tot 1699. Het geheel bleef bewoond tot ongeveer 1750.
Leegstand leidde tot de instorting van de eerste aanbouw in 1848. Binnen tien jaar verdwenen de zestiende- en zeventiende-eeuwse aanbouwen, waardoor de donjon weer vrij stond. Het dak van de donjon stortte in 1862 in, waarna het interieur grotendeels volgde. Ondertussen was de katholieke familie na ruzie met de kerkeraad van Lisse al rond 1700 verhuisd naar Roermond en vandaar naar Duitsland, waar deze in 1786 kasteel Surenberg bij Riesenbeck ging bewonen. Om deze reden meende de Nederlandse staat het geheel na de Tweede Wereldoorlog als vijandelijk Duits bezit te mogen confisqueren en in 1949 over te dragen aan de gemeente Lisse. De Duitse eigenaar Max Freiherr Heereman van Zuydtwijck spande hiertegen tevergeefs een proces aan.
Na de restauratie van 1973–1978 werd het opengesteld voor het publiek.
Heerlijkheid
[bewerken | brontekst bewerken]Het bouwwerk maakte onderdeel uit van de heerlijkheid Lisse en Dever, waarbij de volgende heren en vrouwen eigenaar van het bezit waren:
- Reinier Dever (1370-1417)
- Gijsbrecht van Haeften ( -1445), kleinzoon van Reinier
- Clara van Haeften ( -1507)
- Johan van Matenesse ( -1522)
- Nicolaes van Matenesse ( -1564)
- Johan van Matenesse ( -1624)
- Maria van Matenesse ( -1628)
- Johan van Schagen ( -1639)
- Isabella Katharina van Camons ( -1673)
- Willem de Wael van Vronesteyn ( -1699)
Externe link
[bewerken | brontekst bewerken]