Empayar Austria
Empayar Austria (Jerman: Kaiserthum Österreich; Jawi: ايمڤاير اوستريا) ialah sebuah kuasa besar Eropah yang wujud dari tahun 1804 hingga 1867. Ia berpusat di wilayah Austria moden dan dianggap sebagai kesinambungan kepada wilayah dinasti Habsburg selepas runtuhnya Empayar Rom Suci pada tahun 1806. Empayar ini diasaskan oleh Francis II, yang memahkotakan dirinya sebagai Maharaja Austria pada 1804 bagi mengukuhkan kedudukan dinasti Habsburg menghadapi kebangkitan Napoleon Bonaparte.
Empayar ini berakhir pada tahun 1867 dengan termeterainya Ausgleich (Perjanjian Kompromi) antara Austria dan Hungary, lalu melahirkan Austria-Hungary sebagai entiti politik baharu.
Asal-usul
[sunting | sunting sumber]Pada penghujung abad ke-18, kuasa Habsburg merupakan salah satu tonggak utama Empayar Rom Suci. Namun, kebangkitan Perancis di bawah Napoleon menimbulkan ancaman besar kepada kelangsungan struktur lama politik Eropah. Bagi mengelakkan hilangnya kedudukan, Maharaja Francis II menubuhkan Empayar Austria pada 11 Ogos 1804.
Dengan langkah ini, Francis memastikan bahawa dinasti Habsburg kekal memiliki gelaran berdaulat walaupun institusi Empayar Rom Suci dileburkan secara rasmi pada 6 Ogos 1806 selepas kekalahan dalam Perang Koalisi Ketiga.
Era Napoleon
[sunting | sunting sumber]Empayar Austria menjadi antara musuh utama Perancis Napoleon. Tentera Austria terlibat dalam beberapa peperangan besar, termasuk kekalahan di Pertempuran Austerlitz (1805) dan Pertempuran Wagram (1809). Meskipun kerap tewas, Austria kekal sebagai kuasa penting dalam pakatan anti-Perancis.
Kekalahan demi kekalahan menjejaskan kestabilan dalaman, tetapi juga mendorong Austria untuk melakukan pembaharuan ketenteraan. Perkahwinan politik turut digunakan — anak perempuan Francis II, Marie Louise, dikahwinkan dengan Napoleon pada 1810, sebagai langkah diplomatik meredakan ketegangan.
Kongres Vienna dan Hegemoni Metternich
[sunting | sunting sumber]Selepas kekalahan Napoleon pada 1814–1815, Austria muncul semula sebagai kuasa besar di Kongres Vienna. Putera Klemens von Metternich memainkan peranan dominan dalam merangka semula peta politik Eropah.
Melalui Kongres, Austria memperoleh semula kawalan terhadap utara Itali, termasuk Lombardia dan Venetia, serta meneguhkan pengaruhnya di Jerman, walaupun gagal menghidupkan semula Empayar Rom Suci. Sebaliknya, terbentuk Konfederasi Jerman, dengan Austria sebagai salah satu kuasa utama.
Zaman Metternich menandakan dominasi konservatif di Eropah, dengan penekanan terhadap mengekalkan status quo dan menentang gerakan liberal serta nasionalis.
Revolusi 1848
[sunting | sunting sumber]Gelombang Revolusi 1848 menggoncang Empayar Austria, apabila pelbagai bangsa — Jerman, Hungary, Itali, Czech, dan lain-lain — bangkit menuntut kebebasan politik dan autonomi. Revolusi ini hampir memusnahkan empayar, tetapi akhirnya dipatahkan melalui kekuatan tentera serta bantuan Rusia.
Walaupun berjaya mengekalkan pemerintahan, revolusi membuktikan rapuhnya struktur berbilang bangsa dalam empayar dan memberi isyarat bahawa pembaharuan besar diperlukan.
Perang dengan Prusia dan Krisis 1866
[sunting | sunting sumber]Sepanjang pertengahan abad ke-19, Austria bersaing dengan Kerajaan Prusia untuk pengaruh di Jerman. Persaingan ini memuncak dalam Perang Austro-Prusia (1866), yang menyaksikan kekalahan teruk Austria di Pertempuran Königgrätz.
Kekalahan itu memaksa Austria menarik diri daripada urusan Jerman, membuka jalan kepada penyatuan Jerman di bawah pimpinan Prusia.
Ausgleich 1867 dan Akhir Empayar Austria
[sunting | sunting sumber]Kekalahan 1866 juga mempercepatkan krisis dalaman. Kaum Hungary, yang lama menuntut autonomi, menggunakan peluang ini untuk menekan Vienna. Hasilnya, termeterai perjanjian kompromi atau Ausgleich pada 1867, yang menubuhkan Austria-Hungary.
Empayar Austria secara rasmi berakhir, digantikan dengan sistem dwi-monarki di mana Austria dan Hungary sama-sama berdaulat di bawah seorang Maharaja.
Struktur Politik dan Sosial
[sunting | sunting sumber]Empayar Austria merupakan negara berbilang bangsa, terdiri daripada orang Jerman Austria, Magyar, Czech, Slovak, Slovenia, Kroasia, Serbia, Romania, Itali, dan lain-lain. Kerajaan pusat berpusat di Vienna, dengan kuasa besar dipegang oleh dinasti Habsburg.
Walaupun mempunyai institusi birokrasi moden, empayar ini terkenal dengan sifat konservatif, menentang liberalisme dan nasionalisme yang berkembang pesat di Eropah.
Ekonomi
[sunting | sunting sumber]Ekonomi Empayar Austria pada abad ke-19 bercirikan pertanian sebagai teras utama. Hasil pertanian, terutama gandum dan barli, menyumbang sebahagian besar pendapatan. Sektor perindustrian berkembang perlahan, dengan kawasan seperti Bohemia menjadi pusat pengeluaran tekstil dan perkilangan ringan. Infrastruktur seperti kereta api mula dibangunkan pada pertengahan abad ke-19, meningkatkan perdagangan dan mobiliti dalam empayar.
Perdagangan luar terhad, tetapi Austria mengekalkan hubungan ekonomi dengan Jerman, Itali, dan Empayar Uthmaniyyah. Struktur ekonomi konservatif, digabungkan dengan kawalan kerajaan pusat yang ketat, menghalang pembangunan industri secara pesat.
Budaya dan Pendidikan
[sunting | sunting sumber]Empayar Austria menjadi pusat seni, muzik, dan pendidikan di Eropah Tengah. Vienna berkembang sebagai hab muzik klasikal dengan tokoh terkenal seperti Ludwig van Beethoven, Franz Schubert, dan Johann Strauss. Teater dan seni bina baroque juga mencapai kemuncak.
Sistem pendidikan dikawal ketat oleh kerajaan, dengan universiti seperti University of Vienna memainkan peranan penting dalam pendidikan elite. Walaupun budaya berkembang, kerajaan mengekalkan pengaruh konservatif untuk mengelakkan penyebaran idea revolusioner.
Ketenteraan
[sunting | sunting sumber]Tentera Austria mengekalkan tradisi lama dengan gabungan tentera pejalan kaki dan kavaleri. Selepas kegagalan dalam Perang Napoleon, Austria melakukan reformasi ketenteraan, termasuk latihan moden, pengenalan artileri baru, dan strategi yang lebih bersepadu.
Ketenteraan empayar sering diuji dalam peperangan dengan Prusia, Itali, dan dalam menangani pemberontakan dalaman. Kekalahan di Königgrätz membuktikan kelemahan strategik yang mendorong Austria untuk menekankan diplomasi daripada peperangan pada tahun-tahun akhir empayar.
Diplomasi Luar
[sunting | sunting sumber]Diplomasi Austria di bawah Metternich memfokuskan kepada mengekalkan keseimbangan kuasa di Eropah. Austria memainkan peranan utama dalam Kongres Vienna dan membentuk pakatan konservatif menentang revolusi dan nasionalisme. Negara ini mengekalkan hubungan kompleks dengan Rusia, Britain, Perancis, dan kerajaan-kerajaan Jerman lain untuk melindungi kepentingannya di Itali dan Eropah Tengah.
Legasi
[sunting | sunting sumber]Empayar Austria meninggalkan warisan penting dalam sejarah Eropah:
- Menjadi pusat konservatisme Eropah pada abad ke-19.
- Struktur berbilang bangsanya mencerminkan kepelbagaian etnik Eropah Tengah.
- Kelemahannya dalam menghadapi nasionalisme menjadi faktor utama kejatuhannya, yang akhirnya membawa kepada kelahiran Austria-Hungary.
- Budaya, muzik, dan pendidikan Austria terus memberi pengaruh sehingga abad ke-20.
Rujukan
[sunting | sunting sumber]<ref> yang ditentukan dalam <references> tiada atribut nama.Lihat juga
[sunting | sunting sumber]Pautan luar
[sunting | sunting sumber]- Koleksi dokumen sejarah Empayar Austria – Archive.org
- Austrian Empire – Encyclopaedia Britannica
- Sejarah Empayar Austria (1804–1867) – Fondation Napoléon
Jika anda melihat rencana yang menggunakan templat {{tunas}} ini, gantikanlah dengan templat tunas yang lebih spesifik.
| Umum | |
|---|---|
| Perpustakaan negara | |
| Lain-lain | |
