Pergi ke kandungan

Beijing

Sunting pautan
Koordinat: 39°54′N 116°24′E / 39.9°N 116.4°E / 39.9; 116.4
Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Beijing
北京
Peking
Ibu Kota dan Wilayah Perbandaran
Pentadbiran Wilayah Beijing
Kawasan pusat perniagaan Beijing dengan China Zun (tengah)
Istana Larangan
Kuil Syurga
Tembok Besar Badaling
Tiananmen
Stadium Nasional Beijing "Sarang Burung"
Lokasi Pentadbiran Wilayah Beijing dalam China
Lokasi Pentadbiran Wilayah Beijing dalam China
Beijing yang terletak di China
Beijing
Beijing
Beijing yang terletak di Asia
Beijing
Beijing
Koordinat (Dataran Tiananmen (bendera kebangsaan)): 39°54′24″N 116°23′51″E / 39.90667°N 116.39750°E / 39.90667; 116.39750
NegaraChina
Ditubuhkan1045 SM
Diasaskan olehDinasti Zhou (Zhou Barat)
Pejabat pentadbiranDaerah Tongzhou
Bahagian
 - Daerah
 - Bandar dan Subdaerah
16 daerah
343 bandar dan subdaerah
Pentadbiran
 • JenisWilayah Perbandaran
 • BadanKongres Rakyat Perbandaran Beijing
 • Setiausaha PartiYin Li
 • Pengerusi KongresLi Xiuling
 • Datuk BandarYin Yong
 • Pengerusi Mesyuarat Perundingan Politik Rakyat ChinaWei Xiaodong
 • Wakil Mesyuarat Rakyat Nasional53 deputi
Keluasan
 • Wilayah Perbandaran16,410.54 km2 (6,336.14 batu persegi)
 • Tanah16,410.54 km2 (6,336.14 batu persegi)
 • Bandar
16,410.54 km2 (6,336.14 batu persegi)
 • Metro
12,796.5 km2 (4,940.8 batu persegi)
Aras
43.5 m (142.7 ft)
Aras tertinggi
(Gunung Ling (Beijing))
2,303 m (7,556 ft)
Penduduk
 (banci 2020)
 • Wilayah Perbandaran21,893,095
 • Kepadatan1,300/km2 (3,500/batu persegi)
 • Bandar
21,893,095
 • Kepadatan bandar1,300/km2 (3,500/batu persegi)
 • Metro
22,366,547
 • Kepadatan metro1,700/km2 (4,500/batu persegi)
 • Kedudukan penduduk
Kedua terbesar di China sebagai bandar raya
Ke−27 sebagai pembahagian pentadbiran
Kepadatan ke−4
Etnik utama
 • Han95%
KDNK (2024)
 • Wilayah PerbandaranCN¥ 4,984 bilion (ke-13)
US$ 700 bilion
 • Per kapitaCN¥ 227,652 (ke-1)
US$ 32,038
Zon waktuUTC+08:00 (Waktu Piawai China (CST))
Kod Pos
100000–102629
Kod kawasan10
Kod ISO 3166CN-BJ
Pertumbuhan▲ 0.7%
Awalan plat nombor kenderaan京A, C, E, F, G, H, J, K, L, M, N, P, Q


京B (teksi)
京G, Y (luar kawasan bandar)


京O, D (polis dan pihak berkuasa)
SingkatanBJ / 京 (jing)
Indeks Pembangunan Manusia (IPM) (2022)0.905 (ke-1) – sangat tinggi
Laman sesawangbeijing.gov.cn
english.beijing.gov.cn
Simbol
BungaBunga Ros Cina (Rosa chinensis)
Bunga Krisan
PokokPlatycladus orientalis (Pokok Arborvitae Cina)
Pokok Pagoda (Styphnolobium japonicum)
Beijing
"Beijing" dalam aksara Cina biasa (kaishu)
Bahasa Cina北京
Hanyu PinyinBěijīng
PosPeking
Peiping (1368–1403; 1928–1937; 1945–1949)
Maksud harfiah"Ibu Kota Utara"

Beijing (bahasa Cina: 北京; pinyin: Běijīng; Wade-Giles: Peiching atau Pei-ching; IPA: [peɪ˨˩ tɕɪŋ˥˥]; maksudnya "ibu kota utara"; sebutanⓘ), dahulunya dipanggil Peking, ialah metropolis di China utara serta juga ibu negara Republik Rakyat China. Diperintah sebagai sebuah wilayah perbandaran di bawah pentadbiran langsung pemerintahan pusat, Beijing bersempadan dengan Wilayah Hebei di utara, barat, selatan, dan sebahagian kecil di timur, serta juga Wilayah Perbandaran Tianjin di tenggara. Ia merupakan salah satu daripada Empat Ibu Kota Kuno Agung China.[1]

Beijing ialah bandar raya yang kedua terbesar di China, selepas Shanghai,[2] dengan melebihi 17 juta penduduk di dalam kawasan bidang kuasa Beijing. Bandar raya ini dibahagikan kepada 16 buah daerah bandar dan subbandar serta 2 buah kaunti luar bandar,[3] dengan kawasan bandarnya menampung sekitar 13 orang penghuni .[3] Beijing merupakan satu pusat pengangkutan yang utama, dengan berpuluh-puluh landasan kereta api, jalan raya, dan lebuh raya yang merentasi bandar raya ini. Ia telah diiktiraf sebagai sebuah pusat politik, pendidikan, dan budaya Republik Rakyat China,[2] manakala Shanghai dan Hong Kong menguasai bidang ekonomi.[4] Beijing terkenal kerana istananya yang mewah, serta juga tokong, tembok batu, dan gapuranya.[5] Tiadanya banyak bangunan utama, apa jua usianya, di Beijing yang tidak memiliki sekurang-kurangnya setakat kepentingan sejarah negara.[6] Barang-barang seni dan universiti-universitinya telah lama menjadikannya sebagai sebuah pusat budaya dan seni di China.[5] Pada 2008, Beijing mengacarakan Sukan Olimpik.

Tidak terdapat banyak bandar raya di dunia, selain daripada Beijing, yang telah bertindak sebagai pusat politik dan budaya kepada sebuah kawasan sebesar China buat begitu lama.[6] Encyclopædia Britannica memerikannya sebagai "salah satu bandar raya yang terunggul di dunia",[7] dan mengisytiharkannya sebagai satu bandar raya yang merupakan sebahagian sejarah China yang penting buat berabad-abad.

Sejarah

[sunting | sunting sumber]

Sejarah Awal

[sunting | sunting sumber]

Jejak terawal penghuni manusia di wilayah Peking ditemui di gua-gua di Bukit Tulang Naga berhampiran kampung Zhoukoudian di Daerah Fangshan, di mana tinggalnya Manusia Peking. Fosil Homo erectus dari gua tersebut berusia antara 230,000 hingga 250,000 tahun. Manusia moden Homo sapiens juga pernah tinggal di situ sekitar 27,000 tahun dahulu.[8] Ahli arkeologi juga menemui penempatan neolitik di seluruh wilayah ini, termasuk di Wangfujing yang terletak di pusat Peking.

Bandar bertembok pertama di Beijing ialah Jicheng, ibu kota negeri Ji yang dibina pada 1045 SM. Dalam kawasan Beijing moden, Jicheng terletak sekitar kawasan kini dikenali sebagai Guang'anmen di selatan Daerah Xicheng.[9] Penempatan ini kemudian ditakluk oleh negeri Yan dan dijadikan ibu kotanya.[10]

China Empayar Awal

[sunting | sunting sumber]
Pagoda Tianning, dibina sekitar 1120 semasa Dinasti Liao

Selepas Maung Pertama menyatukan China pada 221 SM, Jicheng menjadi ibu kota daerah[11] dan semasa Zaman Tiga Kerajaan, ia dikuasai oleh Gongsun Zan dan Yuan Shao sebelum jatuh ke tangan Kerajaan Wei pimpinan Cao Cao. Pada abad ketiga Masihi, Dinasti Jin Barat menurunkan status bandar ini, memindahkan ibu kota daerah ke Zhuozhou berdekatan. Semasa tempoh Enam Belas Kerajaan apabila China utara ditakluk dan dibahagikan oleh Wu Hu, Jicheng menjadi ibu kota sementara Xianbei Bekas Yan.[12]

Selepas China disatukan semula oleh Dinasti Sui pada 581, Jicheng, yang juga dikenali sebagai Zhuojun, menjadi pengakhiran utara bagi Terusan Besar. Pada zaman Dinasti Tang, Jicheng yang dikenali sebagai Youzhou, berfungsi sebagai pusat komando tentera sempadan. Semasa Pemberontakan An-Shi dan sekali lagi semasa kekacauan akhir Dinasti Tang, panglima tempatan menubuhkan dinasti Yan mereka yang singkat dan menamakan bandar ini Yanjing, atau "Ibu Kota Yan." Pada zaman Tang juga, nama bandar Jicheng digantikan kepada Youzhou atau Yanjing. Pada 938, selepas kejatuhan Dinasti Tang, Jin Akhir menyerahkan wilayah sempadan termasuk Beijing kini kepada bangsa Khitan dari Dinasti Liao, yang menganggap bandar ini sebagai Nanjing, atau "Ibu Kota Selatan," salah satu daripada empat ibu kota sampingan sebagai pelengkap kepada "Ibu Kota Tertinggi" Shangjing (kini Baarin Left Banner di Mongolia Dalam). Beberapa pagoda tertua yang masih ada berasal dari zaman Liao, termasuk Pagoda Tianning.

Dinasti Liao tumbang kepada Dinasti Jin Jurchen pada 1122, yang menyerahkan bandar itu kepada Dinasti Song dan kemudian menawannya semula pada 1125 semasa penaklukan China utara. Pada 1153, Jin Jurchen menjadikan Beijing sebagai "Ibu Kota Tengah", atau Zhongdu.[11] Bandar ini diserang oleh tentera Genghis Khan dari Mongol pada 1213 dan dimusnahkan dua tahun kemudian.[13] Dua generasi kemudian, Kublai Khan memerintahkan pembinaan Dadu (atau Daidu dalam bahasa Mongol, dikenali juga sebagai Khanbaliq), ibu kota baru untuk Dinasti Yuan di timur laut reruntuhan Zhongdu. Pembinaan mengambil masa dari 1264 hingga 1293,[11][13][14] tetapi telah menaikkan status bandar di pinggir utara China secara signifikan.

Dinasti Ming

[sunting | sunting sumber]
Menara sudut Istana Larangan, dibina oleh Maung Yongle semasa awal Dinasti Ming

Pada tahun 1368, selepas mengisytiharkan era baru Hongwu dalam Dinasti Ming, pemimpin pemberontak Zhu Yuanzhang menawan Dadu/Khanbaliq dan meranapkan istana-istana Yuan.[15] Oleh kerana Dinasti Yuan masih menguasai Shangdu dan Mongolia, Dadu digunakan untuk membekalkan garnisun tentera Ming di kawasan tersebut dan dinamakan semula sebagai Beiping (Wade–Giles: Peip'ing, bermaksud "Keamanan Utara").[16] Di bawah polisi feudal Hongwu Emperor, Beiping diberikan kepada anak lelakinya Zhu Di, yang diberi gelaran "Putera Yan".

Pelbagai lapisan susun atur Beijing semasa Dinasti Liao, Jin, Yuan dan Ming

Kematian awal pewaris Zhu Yuanzhang menyebabkan perebutan takhta selepas kematiannya, yang berakhir dengan kemenangan Zhu Di dan pengisytiharan era baru Yongle. Kerana layanan kerasnya terhadap ibu kota Dinasti Ming di Nanjing (Yingtian moden), ia mewujudkan fiefnya sebagai ibu kota bersama. Bandar Beiping dinamakan semula kepada Beijing ("Ibu Kota Utara") atau Shuntian pada tahun 1403.[17][18] Pembinaan kediaman rasmi baru, Istana Larangan, mengambil masa dari 1406 hingga 1420;[13] tempoh ini juga menghasilkan beberapa tarikan utama bandar moden seperti Kuil Syurga[19] dan Tian'anmen. Pada 28 Oktober 1420, bandar ini secara rasmi ditetapkan sebagai ibu kota Dinasti Ming pada tahun yang sama istana larangan disiapkan.[20] Beijing menjadi ibu kota utama empayar, manakala Yingtian, juga dikenali sebagai Nanjing ("Ibu Kota Selatan"), menjadi ibu kota bersama. (Arahan 1425 oleh anak Zhu Di, Hongxi Emperor, untuk memindahkan ibu kota utama kembali ke Nanjing tidak dilaksanakan kerana beliau meninggal dunia sebulan kemudian. Beliau juga dimakamkan di nekropolis Dinasti Ming yang besar di utara Beijing.)

Menjelang abad ke-15, Beijing telah mengambil bentuknya yang kini. Tembok bandar Beijing semasa Dinasti Ming terus digunakan sehingga zaman moden, sebelum ia diruntuhkan dan digantikan dengan Jalan Lingkaran Ke-2.[21] Beijing dipercayai menjadi bandar terbesar di dunia sepanjang abad ke-15 hingga ke-18.[22] Gereja Kristian pertama dibina oleh Katolik pada tahun 1652 di tapak kapel Matteo Ricci; Katedral Tanpa Noda moden dibina semula di tapak yang sama.[23]

Penaklukan Beijing oleh tentera petani Li Zicheng pada 1644 menamatkan Dinasti Ming, tetapi beliau dan kerajaan Shunnya meninggalkan bandar tanpa pertempuran apabila tentera Manchu pimpinan Putera Dorgon tiba 40 hari kemudian.

Dinasti Qing

[sunting | sunting sumber]
Istana Musim Panas, antara taman-taman istana besar yang dibina oleh maung Qing di pinggir barat laut

Dorgon menubuhkan Dinasti Qing sebagai pewaris langsung Dinasti Ming (menafikan kerajaan Li Zicheng) dan Beijing menjadi ibu kota tunggal China.[24] Maharaja-maharaja Qing membuat beberapa pengubahsuaian pada kediaman rasmi tetapi secara umum bangunan Ming dan susun atur bandar kekal tidak berubah. Kemudahan ibadat Manchu diperkenalkan, tetapi upacara tradisional diteruskan. Paparan bahasa dwi atau Cina digunakan. Bandar Beijing Qing ini menjadi latar novel terkenal Mimpi di Mahligah Merah. Di barat laut bandar, maharaja-maharaja Qing membina beberapa taman istana besar termasuk Istana Musim Panas Lama dan Istana Musim Panas.

Semasa Perang Candu Kedua, tentera Anglo-Perancis menyerang pinggir bandar, merampas dan membakar Istana Musim Panas Lama pada tahun 1860. Melalui Perjanjian Peking[a] yang mengakhiri perang tersebut, kuasa Barat mendapat hak untuk menubuhkan kehadiran diplomatik kekal di bandar. Dari 14 hingga 15 Ogos 1900, Pertempuran Peking berlaku sebagai sebahagian daripada Pemberontakan Boxer. Boxer berusaha menghapuskan kehadiran asing dan penganut Kristian China, menyebabkan Beijing kembali dikuasai oleh tentera gabungan lapan negara asing.[25] Beberapa struktur penting musnah termasuk Akademi Hanlin dan Istana Musim Panas yang baru. Perjanjian damai ditandatangani pada 7 September 1901, mewajibkan China membayar pampasan besar dan melaksanakan pelbagai syarat lain. Tentera asing berundur selepas itu, walaupun pengawal legasi kekal sehingga Perang Dunia II.[26]

Empress Dowager Cixi kembali ke Beijing pada 7 Januari 1902 dan pemerintahan Qing disambung, walaupun lemah selepas kekalahan dan syarat perjanjian.[27] Cixi meninggal pada 1908 dan dinasti itu runtuh pada 1911.

Republik China

[sunting | sunting sumber]
Potret besar Chiang Kai-shek dipamerkan di atas Tiananmen selepas Perang Dunia II.

Pemimpin Revolusi Xinhai 1911 berhasrat menggantikan pemerintahan Qing dengan republik dan awalnya seperti Sun Yat-sen mahu memindahkan ibu kota ke Nanjing. Selepas jeneral Qing Yuan Shikai memaksa pertabalan maharaja terakhir dan menjayakan revolusi, beliau menjadi presiden Republik China yang baru, mengekalkan ibu kota di Beijing. Yuan mengisytiharkan dirinya maharaja pada 1915, tetapi meninggal kurang setahun kemudian.[28] China kemudiannya dikuasai oleh panglima perang serantau. Selepas kejayaan Ekspedisi Utara oleh Kuomintang, ibu kota secara rasmi dipindahkan ke Nanjing pada 1928 dan pada 28 Jun tahun itu, nama Beijing ditukar kembali kepada Beiping (ditulis "Peiping" pada masa itu).[29][30]

Pada 7 Julai 1937, tentera ke-29 dan tentera Jepun bertembung di Jambatan Marco Polo berhampiran Kubu Wanping di barat daya bandar. Insiden Jambatan Marco Polo mencetuskan Perang Sino-Jepun Kedua, yang dikenali sebagai Perang Dunia II di China. Beijing jatuh ke tangan Jepun pada 29 Julai 1937[31] dan menjadi ibu kota Kerajaan Provisional Republik China, sebuah negara boneka yang menguasai kawasan Cina etnik yang diduduki Jepun di China utara.[32] Kerajaan ini kemudian disatukan dengan Kerajaan Reorganisasi Nasional China pimpinan Wang Jingwei yang berpusat di Nanjing.[33]

Republik Rakyat China

[sunting | sunting sumber]
Tiananmen semasa Republik Rakyat China

Dalam fasa akhir Perang Saudara China, Tentera Pembebasan Rakyat menguasai bandar secara aman pada 31 Januari 1949 dalam kempen Pingjin. Pada 1 Oktober tahun itu, Mao Zedong mengumumkan penubuhan Republik Rakyat China dari atas Tiananmen. Beliau mengembalikan nama bandar, sebagai ibu kota baru, kepada Beijing,[34] keputusan yang dicapai oleh Persidangan Perundingan Politik Rakyat China beberapa hari sebelumnya.

Pada tahun 1950-an, bandar mula berkembang melepasi kota lama dan kawasan sekitar, dengan industri berat di bahagian barat dan kawasan perumahan di utara. Banyak bahagian tembok bandar Beijing diruntuhkan pada 1960-an untuk memberi laluan kepada pembinaan Subway Beijing dan Jalan Lingkaran Ke-2.

Semasa Revolusi Kebudayaan (1966-1976), pergerakan Pengawal Merah bermula di Beijing dan kerajaan bandar menjadi mangsa pembersihan awal. Pada musim luruh 1966, semua sekolah ditutup dan lebih sejuta Pengawal Merah berkumpul di Tiananmen untuk lapan perhimpunan dengan Mao.[35] Pada April 1976, perhimpunan awam besar di Tiananmen membantah Kumpulan Empat dan Revolusi Kebudayaan, tetapi dibubar secara paksa. Pada Oktober 1976, Kumpulan Empat ditangkap di Zhongnanhai dan Revolusi Kebudayaan berakhir. Pada Disember 1978, Mesyuarat Plenum Ketiga Jawatankuasa Pusat Parti Komunis China Ke-11 di Beijing di bawah pimpinan Deng Xiaoping membatalkan tuduhan terhadap mangsa Revolusi Kebudayaan dan memulakan polisi pembaharuan ekonomi.

Sejak awal 1980-an, kawasan bandar Beijing berkembang dengan pesat dengan siapnya Jalan Lingkaran Ke-2 pada 1981 dan kemudiannya penambahan Jalan Lingkaran Ke-3, Ke-4, Ke-5 dan Ke-6.[36][37] Menurut laporan 2005, Beijing yang baru dibangunkan adalah satu setengah kali ganda saiznya sebelumnya.[38] Kawasan Wangfujing dan Xidan berkembang menjadi pusat membeli-belah yang maju,[39] manakala Zhongguancun menjadi pusat utama elektronik di China.[40] Perluasan bandar juga membawa masalah bandar seperti kesesakan lalu lintas, kualiti udara buruk, kehilangan kawasan bersejarah dan kemasukan besar-besaran pekerja migran dari kawasan luar bandar.[41] Bandar ini juga menjadi lokasi banyak peristiwa penting dalam sejarah China moden, terutamanya Protes Dataran Tiananmen 1989.[42] Beijing menjadi tuan rumah acara sukan antarabangsa utama, termasuk Sukan Olimpik Musim Panas 2008, Kejuaraan Atletik Dunia 2015, dan Sukan Olimpik Musim Sejuk 2022, menjadikannya satu-satunya bandar yang pernah menganjurkan kedua-dua Sukan Olimpik Musim Panas dan Sejuk.[43]

Geografi dan iklim

[sunting | sunting sumber]

Beijing terletak di hujung utara Dataran China Utara yang lebih kurang berbentuk tiga segi dan terbuka ke bahagian selatan dan timur bandar raya ini. Gunung-gunung di utara, barat timur, dan barat melindungi bandar raya dan kawasan tengah pertanian China utara daripada steppe gurun yang bersebelahan. Bahagian barat laut wilayah perbandaran, khususnya Kaunti Yanqing dan Daerah Huairou, dikuasai oleh Pergunungan Jundu, manakala bahagian baratnya dikelilingi oleh Perbukitan Xishan. Tembok Besar China yang merentasi bahagian utara Wilayah Perbandaran Beijing, mempergunakan topografi yang berceranggah ini untuk mempertahankan negara daripada sebarang serangan mendadak nomad steppe yang berhampiran. Gunung Dongling yang setinggi 2,303 meter di Perbukitan Xishan bersempadan dengan Hebei dan merupakan titik tertinggi di wilayah perbandaran ini. Sungai-sungai utama yang merentasi wilayah perbandaran ini termasuk Sungai Yongding dan Sungai Chaobai yang mengalir ke arah selatan dan bersama-sama merupakan sebahagian sistem Sungai Hai. Beijing terletak di hujung utara Terusan Agung China yang dibina merentasi Dataran China Utara sehingga subwilayah Hangzhou. Takungan Miyun yang dibina pada hulu Sungai Chaobai ialah takungan Beijing yang terbesar dan merupakan satu sumber bekalan air yang penting.

Kawasan bandar Beijing terletak di bahagian tengah-selatan wilayah perbandaran dan menduduki kawasan yang kecil tetapi semakin berkembang dalam bentuk jalur jalan keliling sepusat. Jalan keliling yang kelima dan Jalan Keliling Keenam (penomboran bermula dengan 2) yang paling luar merentasi banyak bandar satelit. Tiananmen (Pintu Kota Keamanan Kesyurgaan) dan Dataran Tiananmen terletak di pusat Beijing, betul-betul di selatan Kota Larangan, bekas tempat kediaman maharaja China. Di sebelah barat Tiananmen ialah Zhongnanhai, tempat kediaman para pemimpin terutama Republik Rakyat China. Melintasi Beijing dari timur ke barat ialah Lebuh Chang'an, salah satu jalan raya Beijing yang utama.

Iklim bandar raya Beijing ialah iklim kebenuaan lembap yang dipengaruhi oleh monsun (Pengelasan iklim Koppen Dwa). Musim panasnya panas dan lembap, disebabkan oleh monsun Asia Timur, dengan musim sejuk umumnya sejuk, berangin, dan kering, disebabkan oleh pengaruh antisiklon Siberia yang terbentang luas.[44] Suhu tinggi waktu siang purata pada bulan Januari sekitar 1°C (33°F), manakala suhu purata pada bulan Julai adalah sekitar 30°C (87°F). Suhu tertinggi yang pernah dicatat ialah 42 °C, dengan yang paling rendah ialah -27 °C.[45] Pada 2005, jumlah kerpasan (hujan) ialah 410.77 mm. Kebanyakannya turun pada musim panas.[46]

 Suhu dan kerpasan purata untuk Beijing 
Bulan Jan Feb Mac Apr Mei Jun Jul Ogo Sep Okt Nov Dis Tahun
Suhu tinggi purata °C (°F) 1.6
(35) 		4.0
(39) 		11.3
(52) 		19.9
(68) 		26.4
(80) 		30.3
(87) 		30.8
(87) 		29.5
(85) 		25.8
(78) 		19.0
(66) 		10.1
(50) 		3.3
(38) 		17.7
(64)
Suhu rendah purata °C (°F) -9.4
(15) 		-6.9
(20) 		-0.6
(31) 		7.2
(45) 		13.2
(56) 		18.2
(65) 		21.6
(71) 		20.4
(69) 		14.2
(58) 		7.3
(45) 		-0.4
(31) 		-6.9
(20) 		6.5
(44)
Kerpasan mm (inci) 2.6
(0.1) 		5.9
(0.2) 		9.0
(0.4) 		26.4
(1) 		28.7
(1.1) 		70.7
(2.8) 		175.6
(6.9) 		182.2
(7.2) 		48.7
(1.9) 		18.8
(0.7) 		6.0
(0.2) 		2.3
(0.1) 		576.9
(22.7)
Sumber: [47] 2009-07-09

Ribut debu

[sunting | sunting sumber]

Debu daripada hakisan gurun di China utara dan barat laut mengakibatkan ribut debu bermusim yang melanda bandar raya Beijing. Pejabat Pengubahsuaian Cuaca Beijing kekadang menghasilkan hujan secara buatan untuk mengatasi masalah tersebut dan mengurangkan kesannya.[48] Pada bulan April 2002, satu ribut debu tunggal pada dirinya melonggokkan hampir 50,000 tan debu ke dalam kawasan bandar raya Beijing sebelum beralih ke Jepun dan Korea.[49] Dalam tempoh empat bulan pertama 2006 sahaja, terdapat tidak kurang daripada lapan ribut sebegini.[50]

Landskap Bandar

[sunting | sunting sumber]
Panorama Istana Larangan, dilihat dari Taman Jingshan

Seni Bina

[sunting | sunting sumber]
Paksi Utara–Selatan Bandar Beijing

Tiga gaya seni bina utama terdapat di bandar Beijing. Pertama, seni bina tradisional China zaman imperial, yang paling terkenal adalah Tian'anmen (Pintu Keamanan Syurga), yang menjadi mercu tanda Republik Rakyat China, Forbidden City, Imperial Ancestral Temple dan Temple of Heaven. Seterusnya, gaya yang kadang-kadang dipanggil "Sino-Sov", dengan struktur berbentuk kotak dan kadangkala binaan yang kurang berkualiti, dibina antara 1950-an hingga 1970-an.[51] Akhir sekali, seni bina yang lebih moden dapat dilihat terutama di kawasan Beijing CBD di timur Beijing seperti bangunan baru CCTV Headquarters, serta bangunan di lokasi lain seperti Beijing National Stadium dan National Center for the Performing Arts.

Sejak 2007, bangunan di Beijing pernah menerima CTBUH Skyscraper Award bagi bangunan pencakar langit terbaik sebanyak dua kali, iaitu untuk bangunan Linked Hybrid pada 2009 dan CCTV Headquarters pada 2013. Anugerah ini diberikan hanya kepada satu bangunan terbaik di seluruh dunia setiap tahun.

Pada abad ke-21, Beijing menyaksikan pertumbuhan pesat pembinaan bangunan baru dengan pelbagai gaya moden dari pereka antarabangsa, paling ketara di kawasan CBD. Gabungan reka bentuk 1950-an dan gaya neofuturistic dapat dilihat di 798 Art Zone yang menggabungkan unsur lama dan baru. Bangunan tertinggi di Beijing ialah China Zun setinggi 528 meter.

Wangjing SOHO

Beijing terkenal dengan siheyuan, jenis kediaman dengan sebuah halaman tengah yang dikongsi oleh bangunan sekeliling. Antara contoh mewah adalah Prince Gong Mansion dan Residensi Soong Ching-ling. Halaman ini biasanya dihubungkan dengan lorong yang dipanggil hutong. Hutong biasanya lurus dan menghala timur ke barat supaya pintu menghadap utara dan selatan mengikut prinsip Feng Syui. Lebarnya berbeza-beza; ada yang sempit sehingga hanya beberapa orang dapat lalu pada satu masa. Dahulu sangat banyak di Beijing, siheyuans dan hutongs kini semakin berkurangan,[52] kerana blok bandar digantikan dengan bangunan pencakar langit.[53] Penduduk hutongs berhak mendapat kediaman baru dengan saiz sekurang-kurangnya sama besar dengan sebelumnya. Namun ramai yang merungut kerana suasana komuniti dan kehidupan jalanan lama tidak dapat digantikan,[54] dan kebanyakan harta ini milik kerajaan.[55]

Isu Alam Sekitar

[sunting | sunting sumber]
Pemandangan Forbidden City dari Jingshan Park semasa kabus tebal pada November 2016

Beijing mempunyai sejarah panjang masalah alam sekitar.[56] Dari tahun 2000 hingga 2009, kawasan bandar Beijing meningkat empat kali ganda, menyebabkan peningkatan besar pelepasan antropogenik dan perubahan ketara cuaca setempat, termasuk penurunan albedo, kelajuan angin dan kelembapan, serta peningkatan suhu udara dan paras ozone.[57] Disebabkan faktor urbanisasi dan pencemaran bahan bakar fosil, Beijing sering menghadapi masalah serius yang menjejaskan kesihatan penduduk. Pada 2013, kabus tebal melanda Beijing dan sebahagian besar China utara, menjejaskan 600 juta orang. Selepas itu, pencemaran udara menjadi isu utama ekonomi dan sosial.[58]

Kualiti Udara

[sunting | sunting sumber]

Kajian bersama Amerika dan China pada 2006 mendapati sebahagian besar pencemaran berasal dari bandar dan wilayah sekitar. Purata 35–60% ozone boleh dikesan dari sumber luar bandar. Shandong dan Tianjin memberi pengaruh besar kepada kualiti udara Beijing,[59] terutama pada musim panas dengan aliran angin dari selatan/southeast.

Menjelang Sukan Olimpik Musim Panas 2008, hampir US$17 bilion dibelanjakan untuk meningkatkan kualiti udara.[60] Antara langkah termasuk menghentikan pembinaan, menutup kilang, mengurangkan trafik jalan raya mengikut nombor plat kenderaan, menurunkan tambang pengangkutan awam dan melarang kenderaan pencemar tinggi.[61][62] Beijing juga membina salah satu armada bas gas asli terbesar dunia.[63] Beijing menjadi bandar pertama di China yang menggunakan piawaian pelepasan Euro 4.[64]

Pembakaran arang batu menyumbang 40% zarah halus (PM2.5) di Beijing dan sumber utama nitrogen serta sulfur dioksida.[65] Sejak 2012, loji kuasa arang batu bertukar ke gas asli[66] dan sasaran penggunaan arang batu tahunan dikurangkan. Pada 2011, Beijing membakar 26.3 juta tan arang batu, 73% untuk pemanasan dan tenaga, selebihnya untuk industri.[67] Banyak pencemaran datang dari wilayah jiran.[68]

Kerajaan juga menggunakan teknik penyemaian awan untuk meningkatkan kemungkinan hujan bagi membersihkan udara sebelum acara besar.[69] Baru-baru ini, teknik ini digabungkan dengan penutupan kilang sementara dan kawalan trafik ketat semasa acara seperti "APEC blue" dan "parade blue".[70] Namun selepas acara tersebut, kualiti udara kembali buruk.

Pada Disember 2015, Beijing mengeluarkan amaran kabus tebal (smog) pertama yang menutup banyak industri dan perniagaan.[71] Amaran kedua turut dikeluarkan beberapa hari kemudian.[72]

Mulai 2017, kenderaan lama pencemar tinggi dilarang memandu semasa amaran smog dikeluarkan.[73]

Dalam beberapa tahun kebelakangan, pencemaran berkurangan ketara selepas perang terhadap pencemaran diumumkan pada 2014, dengan penurunan 35% zarah halus pada 2017[74] dan penurunan lagi pada 2020.[75] Faktor utama adalah penggantian arang batu dengan gas asli dan pembersihan kilang pencemar.[76](m/s.169–170)

Purata tahunan zarah halus PM2.5 di Beijing turun ke 30 mikrogram per meter padu pada 2022, terbaik sejak 2013.[77] Pada 2024, Beijing hanya alami dua hari pencemaran berat, rekod terendah yang menurun 96.6% dari 58 hari pada 2013.[78]

Bacaan

[sunting | sunting sumber]

Disebabkan pencemaran tinggi, pelbagai bacaan diambil dari 27 stesen pemantauan di seluruh bandar dan dilaporkan di laman web Jabatan Perlindungan Alam Sekitar Beijing (BJEPB).[79] Kedutaan Amerika Syarikat di Beijing juga melaporkan bacaan zarah halus PM2.5 dan paras ozon setiap jam melalui Twitter.[80] Namun, BJEPB dan Kedutaan AS mengukur menggunakan kriteria berbeza menyebabkan bacaan BJEPB biasanya lebih rendah.[80]

Kabus tebal menjejaskan kesihatan penduduk dan meningkatkan kadar penyakit kardiovaskular dan pernafasan di Beijing.[81] Pendedahan kepada udara tercemar boleh menyebabkan masalah pernafasan, serangan jantung, kunjungan ke bilik kecemasan dan kematian.[82]

Ribut debu

[sunting | sunting sumber]

Debu dari hakisan padang pasir utara dan barat laut China menyebabkan ribut debu bermusim yang melanda Beijing; pejabat modifikasi cuaca Beijing kadang-kadang mencetuskan hujan buatan untuk mengurangkan kesan.[83] Pada empat bulan pertama 2006, sekurang-kurangnya lapan ribut debu dilaporkan.[84] Pada April 2002, satu ribut debu sahaja menjatuhkan hampir 50,000 tan debu ke bandar sebelum bergerak ke Jepun dan Korea.[85]

Politik

[sunting | sunting sumber]

Pemerintahan wilayah perbandaran dikawal oleh Parti Komunis China (CCP) tempatan yang mengeluarkan perintah pentadbiran, memungut cukai, dan mengendalikan ekonomi. Pihak berkuasa parti tempatan diketuai oleh Setiausaha CPC Beijing dan mengarahkan jawatankuasa tetap Kongres Rakyat Perbandaran menerusi pembuatan keputusan dasar serta menyelia pemerintahan tempatan. Anggota pemerintahan tempatan terdiri daripada datuk bandar, naib datuk bandar, dan banyak biro yang menumpukan undang-undang, keselamatan awam, dan hal-hal ehwal yang lain. Di samping itu, sebagai ibu negara China, Beijing juga menampung semua institusi pemerintahan dan politik negara yang penting, termasuk Kongres Rakyat Negara.[86]

Ekonomi

[sunting | sunting sumber]

Setakat 2024, KDNK nominal Beijing ialah CN¥4.984 trilion (US$700 bilion nominal, US$1.404 trilion dalam PPP), kira-kira 3.69% daripada KDNK negara dan menduduki tempat ke-12 antara unit pentadbiran setaraf wilayah; KDNK nominal per kapita ialah CN¥227,652 (US$32,038 nominal; US$64,127 PPP) dan menduduki tempat pertama di negara ini.[87][88] Ia juga menduduki kedudukan ke-10 antara ekonomi metropolitan terbesar dunia.[89]

Disebabkan tumpuan syarikat milik kerajaan di ibu negara, pada 2013 Beijing mempunyai lebih banyak ibu pejabat syarikat Fortune Global 500 berbanding mana-mana bandar lain di dunia.[90] Sehingga Ogos 2022, Beijing mempunyai 54 syarikat Fortune Global 500, lebih banyak berbanding Jepun (47), negara ketiga selepas China (145) dan Amerika Syarikat (124).[91][92] Beijing turut digelar sebagai "ibu kota bilionair dunia".[93][94] Pada 2020, Beijing merupakan bandar kelima terkaya di dunia dengan kekayaan berjumlah $2 trilion.[95] Beijing diklasifikasikan sebagai bandar Alpha+ (peringkat global pertama) oleh Globalization and World Cities Research Network, menandakan pengaruhnya di rantau dan dunia serta menjadikannya antara 10 bandar utama dunia.[96] Dalam Indeks Pusat Kewangan Global 2021, Beijing menduduki tempat keenam sebagai pusat kewangan paling kompetitif dunia dan keempat di rantau Asia & Oceania (di belakang Shanghai, Hong Kong dan Singapura).[97]

Pada 2021, Beijing menduduki tempat pertama dunia dari segi "Daya Saing Bandar Global" dalam Laporan Daya Saing Bandar Global 2020–2021 yang dikeluarkan bersama oleh Chinese Academy of Social Sciences (CASS) dan Program Perumahan PBB (UN-Habitat).[98]

KDNK sejarah Beijing 1978–sekarang (SNA2008)[99]
Tahun CNY
(juta) 		USD
(juta) 		PPP
(Int'l$)
(juta) 		Pertumbuhan sebenar
(%) 		CNY
per kapita* 		USD
per kapita* 		PPP
(Int'l$.)
per kapita* 		Indeks rujukan:
USD 1
kepada CNY 		Indeks rujukan:
Int'l$. 1
kepada CNY
2021 4,026,960 624,190 957,432 8.5 183,980 28,517 43,742 6.4515 4.206
2020 3,594,330 521,099 846,920 1.1 164,158 23,799 38,680 6.8976 4.244
2019 3,544,510 513,809 835,575 6.1 161,776 23,451 38,137 6.8985 4.242
2018 3,310,600 500,287 782,833 6.7 150,962 22,813 35,697 6.6174 4.229
2017 2,988,300 442,593 714,221 6.8 136,172 20,168 32,546 6.7518 4.184
2016 2,704,120 407,106 677,894 6.9 123,391 18,577 30,932 6.6423 3.989
2015 2,477,910 397,841 640,121 6.9 113,692 18,253 29,370 6.2284 3.871
2014 2,292,600 373,217 609,846 7.4 106,732 17,375 28,394 6.1428 3.759
2013 2,113,460 341,255 576,818 7.7 100,569 16,240 27,448 6.1932 3.664
2012 1,902,470 301,381 534,252 7.7 92,758 14,694 26,048 6.3125 3.561
2011 1,718,880 266,130 487,764 8.1 86,246 13,353 24,474 6.4588 3.524
2010 1,496,400 221,050 440,910 10.4 78,307 11,568 23,544 6.7695 3.326
2009 1,290,900 188,977 407,481 10.0 71,059 10,402 22,430 6.8310 3.168
2008 1,181,310 170,093 369,969 9.0 68,541 9,869 21,466 6.9451 3.193
2007 1,042,550 137,105 343,736 14.4 63,629 8,368 20,979 7.6040 3.033
2006 838,700 105,208 290,308 12.8 53,438 6,703 18,497 7.9718 2.889
2005 714,980 87,281 249,296 12.3 47,182 5,760 16,451 8.1917 2.868
2000 327,780 38,809 118,148 12.0 22,054 3,022 8,081 8.2784 2.729
1995 151,620 18,156 55,275 12.0 12,762 1,529 4,653 8.3510 2.743
1990 50,080 10,470 29,184 5.2 4,635 969 2,701 4.7832 1.716
1985 25,710 8,755 18,312 8.7 2,643 972 1,882 2.9367 1.404
1980 13,910 9,283 9,273 11.8 1,544 1,009 1,029 1.4984 1.500
1978 10,880 6,462 10.5 1,257 797 1.684

KDNK per kapita berdasarkan populasi pertengahan tahun.

Komposisi sektor

[sunting | sunting sumber]
Pusat beli-belah Taikoo Li Sanlitun menjadi destinasi popular untuk penduduk tempatan dan pelawat.

Bandar ini mempunyai ekonomi pasca-industri yang didominasi oleh sektor tertiari (perkhidmatan), yang menyumbang 83.8% daripada keluaran, diikuti sektor sekunder (pembuatan, pembinaan) 15.8% dan sektor primer (pertanian, perlombongan) 0.26%.[100] Sektor perkhidmatan pula terbahagi kepada perkhidmatan profesional, borong dan runcit, teknologi maklumat, hartanah komersial, penyelidikan saintifik dan hartanah kediaman, masing-masing menyumbang sekurang-kurangnya 6% ekonomi bandar pada 2022.[100][101]

Subsektor terbesar masih kekal industri, walaupun bahagiannya menyusut kepada 12.1% pada 2022.[100] Campuran keluaran industri telah berubah sejak 2010 apabila bandar mengumumkan pemindahan 140 syarikat yang menggunakan tenaga dan air intensif serta pencemar tinggi dalam tempoh lima tahun.[102] Pemindahan Capital Steel ke wilayah Hebei bersebelahan bermula pada 2005.[103][104] Pada 2013, pengeluaran automotif, produk aeroangkasa, semikonduktor, farmaseutikal dan pemprosesan makanan meningkat.[101]

Di kawasan pertanian sekitar Beijing, sayur-sayuran dan buah-buahan menggantikan tanaman bijirin sebagai tanaman utama.[101] Pada 2013, hasil sayur-sayuran, cendawan boleh makan dan buah-buahan tiga kali ganda berbanding bijirin.[101] Pada tahun sama, keluasan tanaman keseluruhan mengecil disebabkan penanaman semula hutan bagi tujuan alam sekitar.[101]

Zon ekonomi

[sunting | sunting sumber]
Lanskap bandar Beijing CBD
Zhongguancun ialah hab teknologi di Daerah Haidian.

Pada 2006, kerajaan bandar mengenal pasti enam zon ekonomi berprestasi tinggi di sekitar Beijing sebagai pemacu utama pertumbuhan ekonomi tempatan. Pada 2012, zon-zon ini menyumbang 43.3% KDNK bandar, meningkat dari 36.5% pada 2007.[105][106] Enam zon tersebut ialah:

  1. Zhongguancun, kampung silikon China di Daerah Haidian di barat laut bandar, menjadi rumah bagi syarikat teknologi mapan dan permulaan. Pada dua suku pertama 2014, 9,895 syarikat berdaftar di enam zon tersebut, 6,150 daripadanya di Zhongguancun.[107] Zhongguancun juga pusat Beijing-Tianjin-Shijiazhuang Hi-Tech Industrial Belt.
  2. Jalan Kewangan Beijing, di Daerah Xicheng di sebelah barat bandar antara Fuxingmen dan Fuchengmen, menjadi lokasi ibu pejabat bank milik kerajaan besar dan syarikat insurans. Agensi pengawalselia kewangan negara seperti bank pusat, pengawal selia bank, pengawal selia sekuriti dan pihak berkuasa pertukaran asing juga bertempat di sini.
  3. Pusat Perniagaan Bandar Beijing (CBD), terletak di timur pusat bandar, berhampiran kedutaan di sepanjang Jalan Lingkaran Ketiga Timur antara Jianguomenwai dan Chaoyangmenwai. CBD menempatkan kebanyakan bangunan pejabat pencakar langit bandar dan syarikat asing serta firma perkhidmatan profesional.
  4. Beijing Economic and Technological Development Area, dikenali sebagai Yizhuang, ialah taman perindustrian di sepanjang Jalan Lingkaran Kelima Selatan di Daerah Daxing. Zon ini menarik syarikat farmaseutikal, teknologi maklumat dan kejuruteraan bahan.[108]
  5. Zon Ekonomi Lapangan Terbang Beijing ditubuhkan pada 1993 mengelilingi Lapangan Terbang Antarabangsa Beijing Capital di Daerah Shunyi di timur laut bandar. Selain logistik, perkhidmatan penerbangan dan perdagangan, zon ini juga menempatkan kilang pemasangan automotif Beijing.
  6. Zon Pusat Olimpik Beijing mengelilingi Olympic Green di utara pusat bandar dan sedang dibangunkan menjadi pusat hiburan, sukan, pelancongan dan konvensyen perniagaan.

Shijingshan, di pinggir barat bandar, adalah tapak perindustrian berat tradisional untuk pembuatan keluli.[109] Kilang kimia tertumpu di pinggir timur jauh.

Syarikat kurang sah turut wujud. Bandar Beijing dikenali sebagai pusat barangan tiruan; apa sahaja dari pakaian rekaan terkini hingga DVD boleh didapati di pasar di seluruh bandar, sering dijual kepada ekspatriat dan pelawat antarabangsa.[110]

Demografi

[sunting | sunting sumber]
Kelompok etnik di Beijing, banci 2000
Kerakyatan Jumlah penduduk Peratusan
Han 12,983,696 95.69%
Manchu 250,286 1.84%
Hui 235,837 1.74%
Mongol 37,464 0.28%
Korea 20,369 0.15%
Tujia 8372 0.062%
Zhuang 7322 0.054%
Miao 5291 0.039%
Uyghur 3129 0.023%
Tibet 2920 0.022%

Jumlah penduduk Wilayah Perbandaran Beijing, sebagaimana ditakrifkan mengikut jumlah penduduk yang menghuni di Beijing sekurang-kurangnya 6 bulan setiap tahun, ialah 17.4 juta pada akhir 2007. Antaranya, 12.04 juta orang memiliki hukou (kediaman tetap) Beijing, dengan yang lain memiliki permit kediaman sementara.[111] Pada 2006, sebuah kajian oleh Biro Statistik Beijing menganggarkan jumlah semua orang yang tinggal di Beijing (baik yang tetap mahupun yang sementara atau tak berdaftar, dan sebagainya) sebagai "hampir 20 juta orang".[112] Statistik terkini yang disebut oleh akhbar China Daily menganggarkan bilangan pekerja hijrahan dalam industri perkhidmatan dan pembinaan di Beijing sebagai "melebihi 5.1 juta".[113] Selain itu, terdapat juga sebilangan besar pekerja hijrahan (min gong) yang tinggal di Beijing secara haram, tanpa sebarang permit kediaman rasmi (atau penghuni tak berdaftar).[114]

Beijing ialah wilayah perbandaran yang ketiga terbesar antara empatnya di China, selepas Chongqing dan Shanghai. Wilayah perbandaran adalah setaraf dengan provinsi dalam struktur pentadbiran China. Kebanyakan penduduknya tergolong dalam kelompok majoriti Cina Han, dengan kelompok etnik minoritinya termasuk orang Manchu, Hui, dan Mongol.[44]

Sebuah komuniti antarabangsa yang agak besar wujud di Beijing, dengan banyaknya tertarik kepada perniagaan asing dan sektor perdagangan yang berkembang pesat, manakala yang lain tertarik kepada budaya Cina tradisional dan moden di bandar raya. Sebahagian besar komuniti antarabangsa ini tinggal di kawasan di sekitar Daerah Pusat Perniagaan Beijing, Sanlitun, dan Wudaokou. Pada tahun-tahun kebelakangan ini, terdapat juga banyak orang Korea Selatan yang tinggal di Beijing, terutamanya untuk tujuan berniaga dan belajar. Banyak daripada mereka tinggal di kawasan Wangjing dan Wudaokou.[115][116] Adanya juga sebuah sekolah tinggi bahasa Tibet untuk pemuda-pemudi berketurunan Tibet yang hampir kesemuanya datang ke Beijing dari Tibet semata-mata untuk belajar.[117]

(NOTA: Semua angka tidak termasuk anggota Tentera Pembebasan Rakyat yang masih berkhidmat.) [118]

Budaya

[sunting | sunting sumber]
Beijing Ancient Observatory

Penduduk asal bandar Beijing bertutur dalam dialek Beijing, yang tergolong dalam subdivisi Mandarin bagi bahasa Cina lisan. Pertuturan ini menjadi asas bagi putonghua, bahasa standard lisan yang digunakan di tanah besar China dan Taiwan, serta salah satu daripada empat bahasa rasmi di Singapore. Kawasan luar bandar di Wilayah Beijing mempunyai dialek mereka sendiri yang serupa dengan dialek di wilayah Hebei yang mengelilingi Wilayah Beijing.

Opera Beijing atau adalah satu bentuk teater tradisional Cina yang terkenal di seluruh negara. Diiktiraf sebagai salah satu pencapaian tertinggi dalam budaya cina, opera Beijing dipersembahkan melalui gabungan nyanyian, dialog dan gerakan tersusun melibatkan isyarat, pergerakan, pergaduhan dan akrobatik. Kebanyakan opera Beijing menggunakan dialek pentas kuno yang sangat berbeza daripada Bahasa Cina Standard Moden dan dialek Beijing moden.[119]

Itik Peking yang dihiris dan dihidang dengan pencicah tradisional

Masakan Beijing adalah gaya masakan tempatan. Itik Peking adalah hidangan yang paling terkenal. Fuling jiabing, makanan ringan tradisional Beijing, adalah sejenis penkek (bing) berbentuk cakera nipis dengan inti dari fu ling, sejenis kulat yang digunakan dalam perubatan tradisional cina. Kedai teh juga biasa ditemui di Beijing.

Teknik dan tradisi kerja logam cloisonné (atau Jingtailan, bermaksud "Biru Jingtai") adalah kepakaran seni Beijing dan salah satu kraf tradisional paling dihormati di China. Pembuatan cloisonné memerlukan proses yang rumit seperti menumbuk asas, memasukkan jalur tembaga, menyolder, mengisi enamel, membakar enamel, menggilap permukaan dan mengecat emas.[120] Barang lakuer Beijing juga terkenal dengan corak dan imej rumit yang diukir pada permukaannya, termasuk teknik hiasan seperti "lacquer ukiran" dan "emas terukir".

Penduduk muda Beijing kini lebih tertarik kepada hiburan malam, yang berkembang pesat dalam beberapa dekad kebelakangan ini, memecahkan tradisi budaya lama yang sebelum ini mengehadkannya kepada golongan kelas atasan.[121] Kini, Houhai, Sanlitun dan Wudaokou adalah pusat hiburan malam di Beijing.

Pada 2012, Beijing dinamakan sebagai Bandar Reka Bentuk dan menjadi sebahagian daripada Rangkaian Bandar Kreatif UNESCO.[122]

Tempat menarik

[sunting | sunting sumber]

...bandar ini kekal sebagai pusat tradisi dengan harta karun hampir 2,000 tahun sebagai ibu kota empayar yang masih boleh dilihat di Kota Larangan yang terkenal dan di pavilion serta taman-taman subur bandar...

— National Geographic[123]
Qianmen Avenue ialah jalan komersial tradisional di luar Pintu Qianmen sepanjang Paksi Tengah selatan.
Kuil Syurga adalah salah satu daripada lapan Tapak Warisan Dunia UNESCO di Beijing.

Di pusat sejarah Beijing terletak Kota Larangan yang besar yang menjadi kediaman maharaja dari dinasti Ming dan Qing;[124] Kota Larangan menempatkan Muzium Istana yang mengandungi koleksi seni istana China. Sekeliling Kota Larangan terdapat beberapa taman dan kawasan landskap empayar, termasuk Beihai, Shichahai, Zhongnanhai, Jingshan dan Zhongshan. Tempat-tempat ini, terutama Beihai Park, digambarkan sebagai karya seni taman Cina,[125] dan merupakan destinasi pelancongan penting bersejarah;[126] pada era moden, Zhongnanhai juga menjadi pusat politik pelbagai kerajaan dan rejim China dan kini adalah ibu pejabat Parti Komunis China dan Majlis Negeri. Dari dataran Tiananmen, bersebelahan Kota Larangan, terdapat beberapa tempat terkenal seperti Tiananmen, Qianmen, Great Hall of the People, National Museum of China, Monument to the People's Heroes, dan Mausoleum of Mao Zedong. Summer Palace dan Old Summer Palace terletak di bahagian barat bandar; yang pertama merupakan UNESCO World Heritage Site,[127] mengandungi koleksi taman dan istana empayar yang lengkap yang menjadi tempat percutian musim panas keluarga diraja Qing.

Antara tapak keagamaan yang terkenal di bandar ini ialah Kuil Syurga (Tiantan), yang terletak di tenggara Beijing, juga tapak Warisan Dunia UNESCO,[128] di mana maharaja dari dinasti Ming dan Qing mengadakan upacara tahunan memohon hasil tuaian yang baik. Di utara bandar terletak Kuil Bumi (Ditan), manakala Kuil Matahari (Ritan) dan Kuil Bulan (Yuetan) masing-masing terletak di kawasan timur dan barat bandar. Tapak tokong terkenal lain termasuk Tokong Dongyue, Tokong Tanzhe, Tokong Awan Putihanshou dan Tokong Loceng Vesarga mempunyai Tokong Konfusius Beijing dan sebuah Guozijian atau Akademi Diraja. Katedral Tak Bernoda yang dibina pada 1605 adalah gereja Katolik tertua di Beijing. Masjid Niujie pula adalah masjid tertua di Beijing dengan sejarah melebihi seribu tahun.

Universal Studios Beijing
Happy Valley Beijing

Beijing juga mempunyai beberapa pagoda dan pagoda batu yang terpelihara dengan baik seperti Pagoda Tianning, yang dibina semasa dinasti Liao antara 1100 hingga 1120, dan Pagoda Cishou, yang dibina pada 1576 semasa dinasti Ming. Jambatan batu yang bersejarah termasuk Jambatan Lugou jambatan Baliqiao abad ke-17, dan jambatan Jade Belt Bridge abad ke-18. Beijing Ancient Observatory mempamerkan sfera pra-teleskopik yang berasal dari dinasti Ming dan Qing. Gunung Fragrant (Xiangshan) adalah taman awam yang terdiri daripada kawasan landskap semula jadi serta tinggalan tradisional dan budaya. Taman Botani Beijing mempamerkan lebih 6,000 spesies tumbuhan termasuk pelbagai pokok, semak dan bunga, serta taman peony yang luas. Taman rekreasi utama lain di bandar ini termasuk Taoranting, Longtan, Chaoyang, Haidian, Milu Yuan dan Zizhu Yuan. Beijing Zoo pula adalah pusat penyelidikan zoologi yang juga mengandungi haiwan-haiwan jarang dari pelbagai benua, termasuk giant panda China.

Terdapat 144 muzium dan galeri (setakat Jun 2008) di bandar ini.[129][130][131] Selain Muzium Istana di Kota Larangan dan Muzium Negara China.[131]

Di luar bandar Beijing, namun masih dalam wilayahnya, terdapat Tiga Belas Makam Dinasti Ming, tapak pengebumian megah dan mewah bagi tiga belas maharaja Ming, yang telah diisytiharkan sebagai sebahagian Tapak Warisan Dunia UNESCO Imperial Tombs of the Ming and Qing Dynasties.[132] Tapak arkeologi Peking Man di Zhoukoudian juga merupakan Tapak Warisan Dunia dalam wilayah tersebut,[133] mengandungi penemuan penting termasuk salah satu spesimen awal Homo erectus dan koleksi tulang hyena gergasi Pachycrocuta brevirostris. Terdapat beberapa bahagian Tembok Besar China, yang diiktiraf sebagai Tapak Warisan Dunia UNESCO,[134] antaranya Badaling, Jinshanling, Simatai dan Mutianyu. Menurut World Travel & Tourism Council (WTTC), Beijing merupakan bandar pelancongan dengan pendapatan kedua tertinggi di dunia selepas Shanghai.[135] Taman tema utama di bandar ini termasuk Universal Studios Beijing dan Happy Valley Beijing, kedua-duanya antara taman tema paling ramai pengunjung di Asia.[136]

Warisan budaya tidak ketara

[sunting | sunting sumber]
Opera Beijing

Warisan budaya Beijing adalah kaya dan pelbagai. Bermula tahun 2006, kerajaan Beijing mula memilih dan memelihara warisan budaya. Lima senarai warisan budaya telah diterbitkan sepanjang tahun-tahun tersebut. Sebanyak 288 amalan berbeza dikategorikan sebagai warisan budaya. 288 warisan budaya ini dibahagikan kepada sepuluh kategori iaitu muzik rakyat, tarian rakyat, opera tradisional, seni melodik, persembahan dan permainan, seni rakyat, kraf tangan tradisional, perubatan tradisional, kesusasteraan rakyat dan folklor.[137][138][139][140]

Agama

[sunting | sunting sumber]

Warisan agama di Beijing adalah kaya dan pelbagai kerana Agama Rakyat China,Konfusianisme, Islam dan semuanya mempunyai kehadiran sejarah yang penting di bandar ini. Sebagai ibu negara, bandar ini juga menjadi tempat bagi State Administration for Religious Affairs dan pelbagai institusi yang disokong kerajaan bagi agama-agama utama.[141] Dalam beberapa dekad terakhir, penduduk asing membawa masuk agama lain ke bandar ini.[141] Menurut Wang Zhiyun dari Akademi Sains Sosial China pada 2010, terdapat 2.2 juta penganut Buddha di bandar ini, bersamaan 11.2% daripada jumlah penduduk.[142] Menurut Kajian Sosial Umum China 2009, penganut Kristian membentuk 0.78% daripada populasi bandar.[143] Menurut kajian 2010, Muslim membentuk 1.76% penduduk Beijing.[144]

Agama rakyat Cina dan Taoisme

[sunting | sunting sumber]
Tokong Dewa Api di Di'anmen

Beijing mempunyai banyak kuil yang didedikasikan kepada dewa agama rakyat dan komuniti, banyak daripadanya sedang dibina semula atau dibaik pulih pada tahun 2000-an dan 2010-an. Persembahan korban tahunan kepada Dewa Syurga (祭天; jìtiān) di Kuil Syurga semula oleh kumpulan Konfusius pada tahun 2010-an.

Terdapat tokong yang didedikasikan untuk pemujaan Dewi (娘娘; Niángniáng) di bandar ini, salah satunya berhampiran Kampung Olimpik, dan berpusat di pusat kultus utama di Gunung Miaofeng. Banyak tokong juga didedikasikan kepada Dewa Naga, kepada Master Perubatan (药王; Yàowáng), kepada Divus Guan (Guan Yu), kepada Dewa Api (火神; Huǒshén), kepada Dewa Kekayaan, tokong Dewa Bandar, dan sekurang-kurangnya satu tokong yang didedikasikan kepada Dewa Chariot Shaft (轩辕黄帝; Xuānyuán Huángdì) di Daerah Pinggu. Banyak tokong ini dikendalikan oleh Persatuan Taoisme Beijing, seperti Tokong Dewa Api di Tasik Shicha, manakala yang lain dikendalikan oleh jawatankuasa popular dan penduduk tempatan. Tokong besar Xuanyuan Huangdi akan dibina di Pinggu (mungkin sebagai pengembangan daripada tokong sedia ada) pada tahun 2020, yang akan menampilkan patung dewa yang akan menjadi salah satu tertinggi di dunia.[145][146]

Persatuan Taoist China kebangsaan dan Kolej Taoisme Cina beribu pejabat di Tokong Awan Putih, yang diasaskan pada 741 dan telah dibina semula berkali-kali. Tokong Beijing Dongyue di luar Chaoyangmen adalah Tokong Taoisme Zhengyi. Persatuan Taoisme Beijing tempatan beribu pejabat di Tokong Lüzu berhampir Tokong Luzu men.[147]

Buddha

[sunting | sunting sumber]
Pagoda makam di Tokong Tanzhe
Tokong Buddha Yonghe Tibet

11% penduduk Beijing mengamalkan Agama Buddha Asia Timus. Persatuan Buddhis China, badan pengawasan kerajaan bagi semua institusi Buddhist di tanah besar China, beribu pejabat di Tokong Guangji, sebuah tokong yang diasaskan lebih 800 tahun lalu semasa Dinasti Jin (1115–1234) di kawasan yang kini dikenali sebagai Fuchengmennei (阜成门内). Persatuan Buddha Beijing bersama Koir dan Orkestra Buddha berpusat di Tokong Guanghua, yang berasal dari zaman dinasti Yuan lebih 700 tahun lalu. Akademi Buddha China dan perpustakaannya terletak di Tokong Fayuan berhampiran Caishikou. Tokong Fayuan, yang berasal dari Dinasti Tang 1300 tahun lalu, adalah tokong tertua di bandar Beijing. Tokong Tongjiao di dalam Dongzhimen adalah biara Buddha wanita satu-satunya di bandar ini.

Tokong Xihuang asalnya dari Dinasti Liao. Pada 1651, tokong ini diperintahkan oleh Maharaja Qing Shunzhi untuk menerima kunjungan Dalai Lama Kelima ke Beijing. Sejak itu, tokong ini menjadi tempat kunjungan 13th Dalai Lama serta Panchen Lama Keenam, Kesembilan dan Kesepuluh.

Tokong Buddha Tibet terbesar di Beijing ialah Tokong Yonghe, yang diperintahkan oleh Maharaja Qing Qianlong pada 1744 untuk menjadi kediaman dan pusat penyelidikan guru Buddha beliau, Rölpé Dorjé ketiga Changkya (atau Buddha hidup Inner Mongolia). Nama Tokong Yonghe adalah kerana ia merupakan kediaman zaman kanak-kanak Empayar Yongzheng, dan mengekalkan jubin berkilat khas istana diraja China. "High-level Tibetan Buddhism College of China", institut tertinggi bagi pengajian Buddha Tibet, terletak berhampiran Tokong Yonghe. Tokong Lingguang di Badachu di Bukit Barat juga berasal dari dinasti Tang. Pagoda Zhaoxian tokong ini (招仙塔) dibina pertama kali pada 1071 semasa dinasti Liao untuk menyimpan serpihan gigi Buddha. Pagoda ini musnah semasa Boxer Rebellion dan serpihan gigi ditemui dari tapak asasnya. Pagoda baru dibina pada 1964. Enam tokong disebut tadi iaitu Guangji, Guanghua, Tongjiao, Xihuang, Yonghe dan Lingguang telah diiktiraf sebagai National Key Buddhist Temples in Han Chinese Area.

Selain itu, tokong terkenal lain di Beijing termasuk Tokong Tanzhe (diasaskan semasa Dinasti Jin (266–420), yang tertua di wilayah ini), Tokong Tianning (pagoda tertua di bandar), Tokong Miaoying (terkenal dengan pagoda putih dari zaman Dinasti Yuan), Tokong Wanshou (tempat Muzium Seni Beijing) dan Tokong Dazhong.

Islam

[sunting | sunting sumber]
Masjid Niujie

Beijing mempunyai kira-kira 70 masjid yang diiktiraf oleh Persatuan Agama Islam China, yang beribu pejabat berhampiran Masjid Niujie, masjid tertua di bandar.[148][149] Masjid Niujie diasaskan pada 996 semasa dinasti Liao dan sering dikunjungi oleh tokoh Islam. Komuniti Muslim China dilaporkan menyambut Ramadan dan menunaikan Eid prayers di masjid itu pada 2021.[150][151]

Masjid terbesar[152] di Beijing ialah Masjid ChangYing yang terletak di daerah ChaoYang dengan keluasan 8,400 meter persegi.

Masjid terkenal lain di bandar lama termasuk Masjid Dongsi, diasaskan pada 1346; Masjid Huashi, diasaskan 1415; Masjid Nan Douya, berhampiran Chaoyangmen; Masjid Jinshifang Street di Daerah Xicheng; dan Masjid Dongzhimen.[153] Terdapat masjid besar di komuniti Muslim pinggir bandar seperti Haidian, Madian, Tongzhou, Changping, Changying, Shijingshan dan Miyun. Institut Islam China terletak di kejiranan Niujie di Daerah Xicheng.

Kristian

[sunting | sunting sumber]
Church of the Saviour, juga dikenali sebagai Gereja Xishiku, dibina pada 1703

Katolik

[sunting | sunting sumber]

Pada 1289, John of Montecorvino tiba di Beijing sebagai misionari Franciscan atas arahan Paus. Selepas bertemu dan mendapat sokongan Kublai Khan pada 1293, beliau membina gereja Katolik pertama di Beijing pada 1305. Chinese Patriotic Catholic Association (CPCA), berpusat di Houhai adalah badan kawal selia kerajaan bagi penganut Katolik di tanah besar China. Gereja Katolik utama di Beijing termasuk:

  • Nantang atau Katedral Tak Bernoda juga dikenali sebagai Gereja Xuanwumen, diasaskan pada 1605 dan ketua uskup semasa, Joseph Li Shan, adalah salah seorang uskup di China yang mendapat sokongan dari Vatikan dan CPCA.
  • Dongtang atau Gereja St. Joseph, lebih dikenali sebagai Gereja Wangfujing, diasaskan 1653.
  • Beitang atau Gereja Penyelamat, juga dikenali sebagai Gereja Xishiku, diasaskan 1703.
  • Xitang atau Gereja Our Lady of Mount Carmel juga dikenali sebagai Gereja Xizhimen, diasaskan 1723.

Seminary Kebangsaan Gereja Katolik China terletak di Daerah Daxing.

Haidian Christian Church

Protestan

[sunting | sunting sumber]

Gereja Protestan awal di Beijing diasaskan oleh misionari British dan Amerika pada separuh kedua abad ke-19. Misionari Protestan juga membuka sekolah, universiti dan hospital yang menjadi institusi penting awam. Kebanyakan gereja Protestan di Beijing musnah semasa Boxer Rebellion dan dibina semula selepas itu. Pada 1958, 64 gereja Protestan di bandar disatukan kepada empat dan dikawal oleh kerajaan melalui Three-Self Patriotic Movement.

Ortodoks Timur

[sunting | sunting sumber]

Terdapat komuniti Kristian Ortodoks yang besar di Beijing. Ortodoksi tiba di Beijing bersama banduan Rusia dari konflik sempadan Sino-Rusia abad ke-17.[154] Pada 1956, Viktor, uskup Beijing kembali ke Soviet Union, dan kedutaan Soviet mengambil alih dan merobohkan katedral lama. Pada 2007, kedutaan Rusia membina gereja baru di taman mereka untuk kegunaan penganut Ortodoks Rusia di Beijing.

Media

[sunting | sunting sumber]
Bangunan Ibu Pejabat China Central Television di Beijing CBD

Televisyen dan radio

[sunting | sunting sumber]

Beijing Television menyiarkan saluran 1 hingga 10, dan China Central Television, rangkaian televisyen terbesar China, beribu pejabat di Beijing. Tiga stesen radio menyiarkan program dalam Bahasa Inggeris iaitu Hit FM di FM 88.7, Easy FM oleh China Radio International di FM 91.5, dan Radio 774 yang baru dilancarkan di AM 774. Beijing Radio Stations adalah rangkaian stesen radio yang berkhidmat di bandar.

Akhbar

[sunting | sunting sumber]

Beijing Evening News, melaporkan berita mengenai Beijing dalam bahasa Cina, diedarkan setiap petang. Akhbar lain termasuk Beijing Daily, The Beijing News, Beijing Star Daily, Beijing Morning News, dan Beijing Youth Daily, serta mingguan berbahasa Inggeris Beijing Weekend dan Beijing Today. People's Daily, Global Times dan China Daily (Bahasa Inggeris) juga diterbitkan di Beijing.

Terbitan yang mensasarkan pelawat antarabangsa dan komuniti ekspatriat termasuk majalah berbahasa Inggeris Time Out Beijing, City Weekend, Beijing This Month, Beijing Talk, That's Beijing dan The Beijinger.

Rock Beijing

[sunting | sunting sumber]

Beijing rock (Cina: 北京摇滚) adalah pelbagai genre muzik rock and roll yang dihasilkan oleh kumpulan dan artis solo dari Beijing. Kumpulan rock pertama di Beijing ialah Peking All-Stars, yang ditubuhkan pada 1979 oleh orang asing.

Kumpulan dan artis rock terkenal dari Beijing termasuk Cui Jian, Dou Wei, He Yong, Pu Shu, Tang Dynasty, Black Panther, The Flowers, 43 Baojia Street dan lain-lain.[155]

Pengangkutan

[sunting | sunting sumber]
Bas sambungan berhawa dingin yang beroperasi di Laluan 1 Alihan Laju Bas Beijing

Dengan pertumbuhan bandar raya menyusuli pembaharuan ekonomi, Beijing telah berkembang menjadi sebuah pusat pengangkutan yang terpenting di Republik Rakyat China, serta juga di kawasan Asia Timur yang lebih luas. Bandar raya ini memiliki:

Beijing dihubungkan dengan rangkaian jalan raya dari semua kawasan di China sebagai sebahagian daripada Rangkaian Jalan Raya Negara. Pengangkutan di Beijing sangat bergantung kepada lima "jalan pekeliling" yang mengelilingi berturut-turut bandar raya itu. Salah satu masalah lalu lintas yang terbesar di Beijing ialah kesesakan lalu lintas yang sentiasa ada, walaupun pada tahun-tahun kebelakangan ini, Sistem Pengangkutan Cerdas (ITS) telah dilaksanakan di banyak kawasan. Menerukkan lagi masalah lalu lintas Beijing ialah sistem alihan massanya yang kurang maju.

Sistem Laluan Bawah Tanah Beijing dibuka pada tahun 1971 dan kini mempunyai 9 laluan, iaitu 4 laluan di bawah tanah dan 5 laluan di atas. Sistem pengangkutan yang amat besar ini terdiri daripada hampir 700 laluan bas dan bas troli (bas elektrik) pada tahun 2008, termasuk tiga laluan alihan laju bas.[156] Tambang bas ditetapkan pada kadar sama rata sebanyak 2 yuan untuk kesemua laluan, kecuali Lebuhraya Lapangan Terbang.

Beijing telah lama merupakan pusat kereta api yang terbesar di China. Stesen Keretapi Selatan Beijing yang berteknologi paling moden dibuka semula pada Ogos 2008, dan bertindak sebagai stesen Beijing untuk kesemua kereta api laju tinggi China Railway High-speed (CRH), termasuk kereta api laju tinggi Beijing-Tianjin, perkhidmatan kereta api penumpung tetap yang paling laju di dunia. Kesemua kereta api antarabangsa ke bandar-bandar raya di Mongolia, Rusia, Vietnam, dan Korea Utara juga melalui Beijing.

Pendidikan

[sunting | sunting sumber]
Universiti Tsinghua ialah salah satu universiti utama di tanah besar China.

Beijing menampung sebilangan besar kolej dan universiti, termasuk banyak universiti berstatus antarabangsa yang dipandang tinggi, misalnya Peking University dan Tsinghua University (dua daripada Universiti Utama Negara).[2] Disebabkan status Beijing sebagai ibu negara politik dan budaya China, sebilangan besar institusi pendidikan peringkat tinggi tertumpu di sini, berbanding dengan mana-mana bandar raya China yang lain. Terdapat sekurang-kurangnya 70 buah institusi pendidikan tinggi di Beijing, dengan kebanyakannya ditadbirkan oleh Kementerian Pendidikan. Banyak pelajar antarabangsa dari Jepun, Korea, Amerika Utara, Eropah, Asia Tenggara, dan negara yang lain datang ke Beijing setiap tahun untuk belajar.

Hubungan antarabangsa

[sunting | sunting sumber]

Bandar raya dan wilayah berpasangan

[sunting | sunting sumber]

Beijing memelihara "pengembaran" dengan bandar raya yang berikut.[157] Paris dan Rom ialah "bandar raya pasangan" kepada Beijing, susulan daripada perjanjian eksklusif antara kedua-dua bandar raya itu dengan Beijing.[158]

Lihat juga

[sunting | sunting sumber]

Rujukan

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ "Beijing airport beefs up security for Olympics". MSNBC. Associated Press. 2008-02-22. Dicapai pada 2008-03-15.
  2. ^ a b c "Beijing". The Columbia Encyclopedia (ed. 6th edition). 2008. |edition= has extra text (bantuan)
  3. ^ a b Figures based on 2006 statistics published in 2007 National Statistical Yearbook of China and available online at 2006 年中国各地区城镇、乡村人口数 中国人口与发展研究中心 Diarkibkan 2009-03-10 di Wayback Machine. Retrieved April 21, 2009.
  4. ^ "Hong Kong and Shanghai as Twin Engines for China's Economic Development, says TDC Executive Director". Hong Kong Trade Development Council. 1996-12-18. Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-03-04. Dicapai pada 2008-10-03.
  5. ^ a b ""Beijing"". World Book Encyclopedia. 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-06-12. Dicapai pada 2008-08-07. Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (bantuan)
  6. ^ a b "Beijing". Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Dicapai pada 2008-08-03. Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (bantuan)
  7. ^ "Peking (Beijing)". Encyclopædia Britannica. 25 (ed. 15th edition, Macropædia). m/s. 468.
  8. ^ "Laman Warisan Dunia Manusia Peking di Zhoukoudian". Diarkibkan daripada yang asal pada 9 March 2013. Dicapai pada 7 April 2008.
  9. ^ "Sejarah Beijing". Pusat Maklumat Internet China. Diarkibkan daripada yang asal pada 1 May 2008. Dicapai pada 1 May 2008.
  10. ^ Haw, Stephen. Beijing: Sejarah Ringkas. Routledge, 2007. m.s. 136.
  11. ^ a b c "Bahagian Pentadbiran Daerah". ebeijing.gov.cn. Diarkibkan daripada yang asal pada 3 September 2009. Dicapai pada 22 July 2009.
  12. ^ Grousset, Rene (1970). Empayar Steppe. Rutgers University Press. m/s. 58. ISBN 978-0-8135-1304-1.
  13. ^ a b c "Beijing – Latar Belakang Sejarah". The Economist. 2007. Diarkibkan daripada yang asal pada 22 May 2007.
  14. ^ Brian Hook, Beijing dan Tianjin: Menuju Megalopolis Milenium, m.s. 2.
  15. ^ Ebrey, Patricia Buckley. Sejarah Bergambar Cambridge China. Cambridge: Cambridge University Press, 1999. ISBN 0-521-66991-X
  16. ^ Li et al. m.s. 23
  17. ^ Kajian Bergambar Bendungan dan Empangan di Kawasan Jianghan. Perpustakaan Digital Dunia. 1567. Diarkibkan daripada yang asal pada 10 February 2013. Dicapai pada 9 May 2013.
  18. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama minggov
  19. ^ "Kuil Syurga". China.org. 13 April 2001. Diarkibkan daripada yang asal pada 20 June 2008. Dicapai pada 14 June 2008.
  20. ^ Robert Hymes (2000). John Stewart Bowman (penyunting). Kronologi Kolumbia Sejarah dan Budaya Asia. Columbia University Press. m/s. 42. ISBN 978-0-231-11004-4.
  21. ^ "Pembaikan Tembok Dinasti Ming". Beijing This Month. 1 February 2003. Diarkibkan daripada yang asal pada 3 May 2005. Dicapai pada 14 June 2008.CS1 maint: unfit URL (link)
  22. ^ Dirujuk oleh pelbagai kajian sejarah bandar besar dunia.
  23. ^ Li et al. m.s. 33
  24. ^ "Sejarah Beijing – Dinasti Ming dan Qing". Britannica Online Encyclopedia. 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 12 May 2008. Dicapai pada 16 June 2008.
  25. ^ Li et al. m.s. 119–120
  26. ^ Preston, m.s. 310–311
  27. ^ Preston, m.s. 312–315
  28. ^ Li et al. m.s. 133–134
  29. ^ "Beijing". Ensiklopedia Columbia (ed. 6th). 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 12 February 2010. Dicapai pada 22 July 2009.
  30. ^ MacKerras, Yorke & 1991 m.s. 8
  31. ^ "Insiden 7 Julai 1937". Xinhua News Agency. 27 June 2005. Diarkibkan daripada yang asal pada 16 December 2008. Dicapai pada 20 June 2008.
  32. ^ Li et al. m.s. 166
  33. ^ Cheung, Andrew (1995). "Slogan, Simbol dan Legitimasi: Kes Kerajaan Wang Jingwei di Nanjing". Indiana University. Diarkibkan daripada yang asal pada 23 October 2007. Dicapai pada 20 June 2008.
  34. ^ Li et al. m.s. 168
  35. ^ 毛主席八次接见红卫兵的组织工作 [Chairman Mao menerima Pengawal Merah lapan kali untuk mengatur kerja]. China Communist Party News Network [Rangkaian Berita Parti Komunis China] (dalam bahasa Cina). 7 April 2011. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 July 2017. Dicapai pada 27 December 2011.
  36. ^ Li et al. m.s. 217
  37. ^ Li et al. m.s. 255
  38. ^ Li et al. m.s. 252
  39. ^ Li et al. m.s. 149
  40. ^ Li et al. m.s. 249–250
  41. ^ Li et al. m.s. 255–256
  42. ^ "Kuasakuasa Gambar: Konfrontasi Tiananmen". BBC News. 7 October 2005. Diarkibkan daripada yang asal pada 17 February 2009.
  43. ^ "IOC: Beijing Jadi Tuan Rumah Sukan Olimpik Musim Sejuk 2022". The Huffington Post. Associated Press. 31 July 2015. Diarkibkan daripada yang asal pada 10 August 2015. Dicapai pada 11 August 2015.
  44. ^ a b "Beijing". People's Daily. 2001. Dicapai pada 2008-06-22. Unknown parameter |month= ignored (bantuan)
  45. ^ "The Climate of Beijing". Chinats.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-01-24. Dicapai pada 2009-10-12.
  46. ^ "Basic Information". Beijing Municipal Bureau of Statistics. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-03-13. Dicapai pada 2008-02-09.
  47. ^ "北京气候资料". Gb.weather.gov.hk. Dicapai pada 2009-07-25.
  48. ^ "China says it made rain to wash off sand". MSNBC. 2006-05-05. Dicapai pada 2009-07-22.
  49. ^ Weaver, Lisa Rose (2002-04-04). "More than a dust storm in a Chinese teacup". CNN. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-01-13. Dicapai pada 2008-02-07.
  50. ^ "Beijing hit by eighth sandstorm". BBC News. 2006-04-17. Dicapai pada 2009-07-22.
  51. ^ Business Guide to Beijing and North-East China (ed. 2006–2007). m/s. 108.
  52. ^ "Chorography to record rise and fall of Beijing's Hutongs".
  53. ^ "Farewell to the Hutongs: Urban Development in Beijing". Cite magazine requires |magazine= (bantuan)
  54. ^ Li, Dray-Novey & Kong 2007, halaman 253
  55. ^ "Beijing's urban makeover: the 'hutong' destruction". Missing or empty |url= (bantuan)
  56. ^ J.R. McNeill, Something New Under the Sun.
  57. ^ Mark Z. Jacobson, et al.
  58. ^ Peter Sheehan, et al.
  59. ^ David G. Streets, et al.
  60. ^ "Green Olympics Effort". Missing or empty |url= (bantuan)
  61. ^ "Beijing petrol stations to close".
  62. ^ "Smoggy Beijing Plans to Cut Traffic by Half".
  63. ^ "Green Olympics Effort". Missing or empty |url= (bantuan)
  64. ^ "China: Beijing launches Euro 4 standards". Missing or empty |url= (bantuan)
  65. ^ "Beijing coal smog crisis chart".
  66. ^ "Beijing to switch from coal to gas".
  67. ^ "Beijing to switch from coal to gas".
  68. ^ "Beijing coal smog crisis chart".
  69. ^ "Communist China celebrates 60th anniversary".
  70. ^ ""Parade Blue" Joins "APEC Blue"".
  71. ^ "As Beijing Shuts Down Over Smog Alert".
  72. ^ "Beijing issues second red alert for choking smog".
  73. ^ "Beijing to ban polluting cars during smog alerts". Missing or empty |url= (bantuan)
  74. ^ "Four Years After Declaring War on Pollution".
  75. ^ Reinventing the Chinese City.
  76. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama CW
  77. ^ "Capital's PM2.5 levels continue to fall". Missing or empty |url= (bantuan)
  78. ^ "Beijing sets historic records for air quality in 2024". Missing or empty |url= (bantuan)
  79. ^ http://www.bjepb.gov.cn/. Missing or empty |title= (bantuan)
  80. ^ a b "U.S. Embassy air quality data undercut China's own assessment".
  81. ^ Zhao, Xiaoli. Cite journal requires |journal= (bantuan); Missing or empty |title= (bantuan)
  82. ^ Maji, Kamal Jyoti. Cite journal requires |journal= (bantuan); Missing or empty |title= (bantuan)
  83. ^ "China says it made rain to wash off sand".
  84. ^ "Beijing hit by eighth sandstorm".
  85. ^ "More than a dust storm in a Chinese teacup".
  86. ^ "Beijing - Administration and society - Government". Britannica Online Encyclopedia. 2008.
  87. ^ "2024年北京经济稳中向好 高质量发展扎实推进_数据解读_首都之窗_北京市人民政府门户网站". www.beijing.gov.cn. Dicapai pada 2025-04-04.
  88. ^ "Implied PPP conversion rate 2024". World Economic Outlook (IMF). Dicapai pada 2025-04-04.
  89. ^ "Global Wealth PPP Distribution: Who Are The Leaders Of The Global Economy? - Full Size". visualcapitalist.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 20 October 2021. Dicapai pada 16 January 2022.
  90. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama JLL
  91. ^ "2022 Global 500 in Beijing". Fortune (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 10 August 2022. Dicapai pada 9 August 2022.
  92. ^ "Chinese companies top list of Fortune 500". global.chinadaily.com.cn. Diarkibkan daripada yang asal pada 9 August 2022. Dicapai pada 9 August 2022.
  93. ^ Shapiro, Ariel R. (1 March 2018). "Beijing is 'Billionaire Capital of the World'". Penta. Diarkibkan daripada yang asal pada 9 July 2018. Dicapai pada 19 July 2018 – melalui Barron's.
  94. ^ "Beijing is new 'billionaire capital'". BBC News. 25 February 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 July 2018. Dicapai pada 19 July 2018.
  95. ^ Wealth, New World. "The Wealthiest Cities in the World 2021". New World Wealth (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 22 January 2022. Dicapai pada 27 January 2022.
  96. ^ "GaWC – The World According to GaWC 2020". lboro.ac.uk. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 August 2020. Dicapai pada 26 February 2021.
  97. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama GFCI2
  98. ^ Choi, Martin (9 December 2020). "Beijing tops the world as most competitive city in the era of Covid-19". South China Morning Post (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 12 December 2020. Dicapai pada 12 December 2020.
  99. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama BeijingHistoricalGDP
  100. ^ a b c Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama data2022
  101. ^ a b c d e Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama 2013 Beijing Stats
  102. ^ 北京五年淘汰140余家"三高"企业. 北京商报 (dalam bahasa Cina). 17 November 2010. Dicapai pada 18 November 2014.
  103. ^ "Capital Steel opens new branch to step up eastward relocation". People's Daily Online. 23 October 2005.
  104. ^ Spencer, Richard (18 July 2008). "Beijing abandons Mao's dream of workers' paradise". The Daily Telegraph.
  105. ^ 六大功能区 (dalam bahasa Cina). Dicapai pada 18 November 2014.
  106. ^ Tu, Lufang (涂露芳) (9 October 2013). 六大功能区创造北京四成多GDP. Beijing Daily.
  107. ^ 北京市统计局 六大高端产业功能区主要经济指标 (dalam bahasa Cina). Beijing Bureau of Statistics. 12 August 2014. Dicapai pada 18 November 2014.
  108. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama social economic
  109. ^ "ShiJingShan". Beijing Economic Information Center. Dicapai pada 22 June 2008.
  110. ^ "Pirates weave tangled web on 'Spidey'". The Hollywood Reporter. Reuters. 27 April 2007. Dicapai pada 15 March 2008.
  111. ^ "Beijing's population exceeds 17.4 million". Xinhua News Agency. 2007-12-04. Dicapai pada 2009-07-22.
  112. ^ "Beijing's permanent population exceeds 15 mln(03/17/06)". China-embassy.org. 2006-03-17. Dicapai pada 2009-07-07.
  113. ^ "Meeting the needs of migrant workers". Chinadaily.com.cn. 2008-04-16. Dicapai pada 2009-07-07.
  114. ^ Dempster, Tyra (2008-05-09). "Hard lessons for Beijing migrant workers". Reuters UK. Dicapai pada 2008-06-22.
  115. ^ Ding, Ying (2008-03-04). "The Korean Mergence". Beijing Review. Dicapai pada 2008-06-15.
  116. ^ Ye Jun (2008). "Got to have Seoul". China Daily: 5. Dicapai pada 2009-07-22.
  117. ^ "Praying for peace in their hometown, Tibetan students in Beijing speak out". People's Daily. Xinhua. 2008-03-24. Dicapai pada 2008-06-22.
  118. ^ Department of Population, Social, Science and Technology Statistics of the National Bureau of Statistics of China (国家统计局人口和社会科技统计司) and Department of Economic Development of the State Ethnic Affairs Commission of China (国家民族事务委员会经济发展司), eds. Tabulation on Nationalities of 2000 Population Census of China (《2000年人口普查中国民族人口资料》). 2 vols. Beijing: Nationalities Publishing House (民族出版社), 2003. (ISBN 7-105-05425-5)
  119. ^ "Jingxi". Britannica Online Encyclopedia. 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 3 May 2008. Dicapai pada 16 June 2008.
  120. ^ "Beijing – Chinese Cloisonné Enamelware". Diarkibkan daripada yang asal pada 11 June 2008.
  121. ^ Levin, Dan (15 June 2008). "Beijing Lights Up the Night". The New York Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 17 April 2009. Dicapai pada 15 June 2008.
  122. ^ "Beijing, Jeonju, and Norwich named UNESCO Creative Cities | ASEF culture360". culture360.asef.org (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 4 October 2018. Dicapai pada 3 October 2018.
  123. ^ "Beijing, Places of a Lifetime". National Geographic Society. Diarkibkan daripada yang asal pada 3 August 2008. Dicapai pada 3 August 2008.
  124. ^ "The Imperial Palace of the Ming and Qing Dynasties" (PDF). UNESCO World Heritage Center. 29 December 1986. Diarkibkan (PDF) daripada yang asal pada 26 March 2009. Dicapai pada 22 July 2009.
  125. ^ "Beihai Park". UNESCO World Heritage. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 July 2007.
  126. ^ Littlewood, Misty and Mark Littlewood (2008). Gateways to Beijing: a travel guide to Beijing. Armour Publishing Pte Ltd. m/s. 182. ISBN 978-981-4222-12-9.
  127. ^ "Summer Palace, an Imperial Garden in Beijing". UNESCO World Heritage Center. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 July 2008. Dicapai pada 4 August 2008.
  128. ^ "Temple of Heaven: an Imperial Sacrificial Altar in Beijing". UNESCO World Heritage Center. Diarkibkan daripada yang asal pada 1 August 2008. Dicapai pada 4 August 2008.
  129. ^ (Chinese) [北京地区博物馆名录（截止2008年6月）] 6 January 2009[petikan lengkap diperlukan]
  130. ^ "About Beijing". Diarkibkan daripada yang asal pada 29 September 2008.
  131. ^ a b "Beijing's Museums & Galleries". Diarkibkan daripada yang asal pada 13 August 2008. Dicapai pada 19 August 2008.
  132. ^ "Imperial Tombs of the Ming and Qing Dynasties". UNESCO World Heritage Center. 10 December 2003. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 August 2009. Dicapai pada 22 July 2009.
  133. ^ "Peking Man Site at Zhoukoudian". UNESCO World Heritage Center. Diarkibkan daripada yang asal pada 23 July 2008. Dicapai pada 4 August 2008.
  134. ^ "The Great Wall". UNESCO World Heritage Center. Diarkibkan daripada yang asal pada 31 July 2008. Dicapai pada 4 August 2008.
  135. ^ Töre, Özgür (22 October 2018). "WTTC reveals the world's best performing tourism cities". ftnnews.com (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 7 August 2021. Dicapai pada 7 August 2021.
  136. ^ "APAC: amusement and theme park attendance by facility 2021". Statista (dalam bahasa Inggeris). 3 January 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 11 August 2023. Dicapai pada 11 August 2023.
  137. ^ 第二批市级非物质文化遗产名录 Diarkibkan 27 September 2022 di Wayback Machine beijing.gov.cn
  138. ^ 第四批市级非物质文化遗产名录 Diarkibkan 6 Oktober 2022 di Wayback Machine beijing.gov.cn
  139. ^ 第五批市级非物质文化遗产名录 beijing.gov.cnDiarkibkan 27 September 2022 di Wayback Machine
  140. ^ "Browse the Lists of Intangible Cultural Heritage and the Register of good safeguarding practices". Intangible Cultural Heritage. UNESCO. Diarkibkan daripada yang asal pada 18 April 2022. Dicapai pada 31 March 2022.
  141. ^ a b 北京的宗教文化. 中国网 (dalam bahasa Cina). 11 July 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 16 April 2017. Dicapai pada 14 August 2015.
  142. ^ Lai, Hongyi. China's Governance Model: Flexibility and Durability of Pragmatic Authoritarianism. Routledge, 2016. ISBN 1-317-85952-9. m.s. 167
  143. ^ China General Social Survey (CGSS) 2009. Laporan oleh: Xiuhua Wang (2015, m.s. 15) Diarkibkan 25 September 2015 di Wayback Machine
  144. ^ Min Junqing. The Present Situation and Characteristics of Contemporary Islam in China. JISMOR, 8. 2010 Islam by province, m.s. 29 Diarkibkan 27 April 2017 di Wayback Machine. Data dari: Yang Zongde, Study on Current Muslim Population in China, Jinan Muslim, 2, 2010. china dictatorship
  145. ^ 平谷轩辕山国际旅游区概念性规划. zsfh.org. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 February 2017. Dicapai pada 28 January 2017..
  146. ^ 2020世界休闲大会战略规划 – 北京平谷旅游发展重大项目储备规划. fanhuazhida.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 21 January 2017. Dicapai pada 28 January 2017..
  147. ^ 北京市道教协会协会简介. Beijing Taoist Association. Diarkibkan daripada yang asal pada 14 August 2015. Dicapai pada 14 August 2015.
  148. ^ 伊斯兰教简介 (dalam bahasa Cina). Beijing Bureau of Ethnic Affairs. Diarkibkan daripada yang asal pada 30 January 2017. Dicapai pada 3 April 2016. Accessed 4 April 2016
  149. ^ 北京市清真寺文物等级 (dalam bahasa Cina). Beijing Bureau of Ethnic Affairs. Diarkibkan daripada yang asal pada 16 April 2016. Dicapai pada 3 April 2016. Accessed 4 April 2016
  150. ^ "Beijing's Muslim community celebrates holy month of Ramadan", South China Morning Post (dalam bahasa Inggeris), 14 April 2021, diarkibkan daripada yang asal pada 27 October 2021, dicapai pada 22 May 2021
  151. ^ "China: Beijing's Muslim community gathers for Eid prayers at mosque", Agence France-Presse (dalam bahasa Inggeris), 13 May 2021, diarkibkan daripada yang asal pada 27 October 2021, dicapai pada 22 May 2021
  152. ^ 朝阳文化--文化遗产. 24 September 2015. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 September 2015. Dicapai pada 21 February 2019.
  153. ^ 北京市部分清真寺介绍 (dalam bahasa Cina). Beijing Bureau of Ethnic Affairs. Diarkibkan daripada yang asal pada 16 April 2016. Dicapai pada 3 April 2016. Accessed 4 April 2016
  154. ^ Eric Widmer, The Russian Ecclesiastical Mission in Peking During the Eighteenth Century, m.s. 23, 1976, ISBN 0-674-78129-5 Google Books Diarkibkan 6 September 2015 di Wayback Machine
  155. ^ Brace, Tim (1991). "Popular Music in Contemporary Beijing: Modernism and Cultural Identity". Asian Music. 22 (2): 43–66. doi:10.2307/834306. ISSN 0044-9202. JSTOR 834306. Diarkibkan daripada yang asal pada 31 March 2024. Dicapai pada 30 March 2022.
  156. ^ "Beijing Bus Rapid Transit". Diarkibkan daripada yang asal pada 2009-02-28. Dicapai pada 2009-01-09.
  157. ^ "Sister Cities". Beijing Municipal Government. Diarkibkan daripada yang asal pada 2010-01-17. Dicapai pada 2009-06-23.
  158. ^ "Le jumelage avec Rome" (dalam bahasa French). Municipalité de Paris. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-12-16. Dicapai pada 2008-07-09.CS1 maint: unrecognized language (link)
  159. ^ "NYC's Sister Cities". Sister City Program of the City of New York. 2006. Dicapai pada 2008-09-01.
  160. ^ "Protocol and International Affairs". DC Office of the Secretary. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-05-13. Dicapai pada 2008-07-12.
  161. ^ "Twin cities of Riga". Riga City Council. Dicapai pada 2009-07-27.
  162. ^ "Sister Cities of Manila". © 2008-2009 City Government of Manila. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-06-07. Dicapai pada 2009-07-02. External link in |publisher= (bantuan)
  163. ^ "Twinning Cities: International Relations" (PDF). Municipality of Tirana. www.tirana.gov.al. Dicapai pada 2009-06-23.

Pautan luar

[sunting | sunting sumber]
Ketahui lebih lanjut tentang Beijing di Wikipedia:
d: Maklumat dari Wikidata
Takrifan dari Wikikamus
Imej dan media dari Commons
Sumber pembelajaran dari Wikiversity
Berita dari Wikiberita
Petikan dari Wikipetikan
Teks sumber dari Wikisumber
Buku teks dari Wikibuku



39°54′N 116°24′E / 39.9°N 116.4°E / 39.9; 116.4{{#coordinates:}}: tidak boleh ada lebih daripada satu teg utama sehalaman
Ralat petik: Tag <ref> wujud untuk kumpulan bernama "lower-alpha", tetapi tiada tag <references group="lower-alpha"/> yang berpadanan disertakan

Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Beijing&oldid=6638692"