Arghans

Ensampel a	Elven gymyk
Klass	alkan nobyl, alkan tremenyans, period 5, alkan drudh
Liw/yow	arghans
Furvell gymyk	Ag
Dydhyas diskudhans	5 millennium BC
Niver atomek	47
Elektronegedhegedh	2
Rann a	period 5, bagas 11
	Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia

Elven gemyk ew arhans, niver 47 e'n Vosen Beriodek. Y arwodh gemyk ew Ag. An hanow a dheu dhort an ger Latin argentum. Henwys ew lies elven dhort hanow gwlas, cita po avon, bes dibarow ew arghans - ev re ros y hanow dhe wlas (Arjentin) ha ryver (Rio de la Plata - ryver arhans yn Spaynek).

Nag eus radn vewoniethel dhe arhans e'n korf denel. Pur wenonek ew dhe is-organedhow. Holanow hedeuth arhans a serr an krohen. Kemystyon kresosel a wre gwertha arhans nitrat dhe remova gwenogednow. E sewenas an remedi, hag usys o bys dhe dhalla an 20ves kansvledhen.

Ema dhe valweyth kowlwres rag arhans a-dhia 3000 K.O.K. en Turki ha Pow Grek. Chif moon arhans ew acanthit (arhans sulfid - Ag₂S). Kevys ew yn Pow Meksiko, Bolivi ha Hondouras. Bes an brassa radn a arhans ew kevys dhort purhe olkenyow erel, pekara kober. Askorrans ollvesek ew 25,000 tonnas an vledhen. Usys o arhans rag bathow bes anjei a wrug gwadnhe en es. Chif devnydhyow arhans ew an diwysyansow tredanek ha elektronek ha devnydh y'n chi avel daffar lybm, gebmweyth ha gwedrow mires.

Poos atomek arhans ew 107.87, y boynt teudhi ew 962°C ha'y boynt bryjyon ew 2212°C. Y dhosedh ew 10.5kg an liter. Olkan medhel ew arhans gen lenter gnasek arhansek.