Sofia Makarova
| Sofia Makarova | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | San Petersburgo eta Bialystok, 1834ko urtarrilaren 6a (juliotar egutegia) |
| Herrialdea | |
| Heriotza | San Petersburgo, 1887ko abuztuaren 10a (juliotar egutegia) (53 urte) |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | errusiera |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | haur literaturaren idazlea, maisu/maistra, editorea, irakaslea eta idazlea |
Sofia Markovna Makarova[1], jaiotzez Vepritskaia, (errusieraz: Софья Марковна Макарова (Веприцкая); Białystok, 1834ko urtarrilaren 18agreg./urtarrilaren 6ajul. – Uusikirkko, 1887ko abuztuaren 22agreg./abuztuaren 10ajul.) errusiar haur literaturako idazlea eta irakaslea izan zen.
Bizitza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Vera Grigorieva (Vepritskaia) eta Mark Vepritskiren alaba, 1834an jaio zen Białystoken. Haurtzaroa landan eman zuen bere osasun eskasa zela eta. Lehen mailako ikasketak etxean egin zituen, amaren eskutik. Amak errusiera, frantsesa eta alemana irakatsi zizkion, eta poloniera bere kabuz ikasi zuen. 12 urte zituela, Vilniusera joan zen familiarekin bizitzera, eta bertako ikastetxe bateko irakasleek klaseak etxean eman zizkioten. 14 urtetik aurrera egunkari pertsonal bat idatzi zuen[2][3].
1854an San Petersburgora joan zen senarrarekin, Nikolai Makarov (1824-1904) matematika irakaslearekin[2]. 1870az geroztik, haurrentzako ipuin ugari argitaratu zituen Semeinyie vstretxi aldizkarian[4]. 1878tik 1882ra, Zaduxevnoie slovo aldizkaria editatu zuen[2], haurrentzako beste aldizkari batzuetan ere kolaboratuz[4]. Makarovaren idazlan gehienak haurrentzako istorio moralak dira[3]. Gainera, San Petersburgori, Moskuri eta Nizhni Novgorodi buruzko artikuluak idatzi zituen Dmitri Semionoven Otetxestvovedenie entziklopediarako[4].
1866an, etxeko irakasle izateko azterketa gainditu zuen[2]. 1877an, San Petersburgoko lehen hezkuntzako eskola batean irakasten hasi zen[4]. Bere bi alabei eta semeari ere irakatsi zien etxean, ikastetxeetara sartzeko prestatzen lagunduz[2].
Uusikirkkoko oporretako etxean hil zen 1887ko abuztuaren 22an bihotzeko eta giltzurrunetako gaixotasun batengatik, eta lau egun geroago Smolenskoie hilerrian lurperatu zuten[2].
Lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Iz detskogo byta (1869)
- Derevnia (1872)
- Kak i txemu utxil Piotr Veliki narod svoi (1872)
- Povesti iz russkogo byta (1873)
- Iz russkoi zhizni (1875)
- Delu vremia, otdykhu – txas (1875)
- Tsarstvovanie Jekateriny II (1875)
- Stoletie so dnia rozhdenia imp. Aleksandra Blagoslovennogo (1877 eta 1881)
- Borba s dikariami (1881)
- Babuxkiny skazki (1881)
- Otvazhnaia okhotnitsa (1882)
- 75 rasskazov dlia detei mladxego vozrasta (1882 eta 1886)
- Novinka (1882 eta 1886)
- Otgoloski stariny (1883)
- Lenotxka (1884)
- Miniona, dotx muzykanta (1884)
- Txorny korxun (1885)
- Groznaia tutxa (1886)
- Na dosuge (1887)
- Privet detiam (1887)
- Detski kruzhok (1887)[4]
- Suieta suiet (hil ostekoa[2], 1887)[4]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ 156. Alfabeto zirilikoz idatzitako izenak euskarara aldatzeko transkripzio-sistema. Gasteiz: Euskaltzaindia (argitaratze data: 2009-02-27) (kontsulta data: 2024-12-12).
- ↑ a b c d e f g (Errusieraz) «Софья Марковна Макарова, наставница и писательница для детей: 1834—1887. Очерк её жизни и литературно-педагогической деятельности» Русская старина (Библиотека доктора медицины А. И. Скребицкого) 1888 (kontsulta data: 2024-12-12).
- ↑ a b (Errusieraz) «Макарова Софья Марковна» Хронос (kontsulta data: 2024-12-12).
- ↑ a b c d e f (Errusieraz) Уманский, Алексей. (1896). «Макарова, Софья Марковна» Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона. XVIII Санкт-Петербург, 400-401 or. (kontsulta data: 2024-12-12).